Alzheimer hastalığının tüm demansların yüzde 60’ından fazlasını oluşturduğunu belirten Usta, nüzul sonucu oluşan vasküler demans 2. çoğunlukla görüldüğünü ifade ederek, demansın tek bir hastalık olmadığına dikkat çekti.

Usta, “Demans tek bir hastalık değildir. Hafıza ve benzeri zihinsel yeteneklerin bozukluğu ile giden hastalıkların hepsine verilen isimdir. Demans hastalıkları yaşlanan beynin beklenen bir sonucu değildir. Alzheimer hastalığı tüm demansların yüzde 60’ından fazlasını oluşturur. Nüzul sonucu oluşan vasküler demans 2. çoğunlukla görülmektedir” dedi.

Demans niçin oluşur?

Demans hastalığı, her biri değişik işlevlerden oluşan beyin hücrelerinin zarar görmesinden kaynaklandığını kaydeden Usta, “Demans hastalığı, her biri değişik işlevlerden oluşan beyin hücrelerinin zarar görmesinden oluşur. Bu hasar beyin hücrelerinin birbirleriyle yazışma kurmasını engeller. İletişim kuramadığında düşünme, idrak etme ve davranış bozukluğu ortaya çıkar. Hipokampus isminde olan beyin bölgesi, beyindeki öğrenme ve hafızanın merkezidir. Bu bölgedeki beyin hücreleri Alzheimer hastalığında çoğu zaman ziyan olan ilk bölgedir” diye konuştu.

“Alzheimer hastalığı emareleri demans bulguları ile aynıdır”

Demans türleri mevzusunda data veren Usta, Alzheimer hastalığı emareleri demans bulguları ile aynı bulunduğunu ifade ederek, “En sık görülen Demans türü Alzheimer hastalığıdır.

1.Alzheimer hastalığı tüm sebepleri bilinmemekle beraber ufak bir yüzdesinin ebeveynlerden küçüklere aktarılan üç genin mutasyonları ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Alzheimer hastalığı emareleri demans bulguları ile aynıdır. Başta hafıza olmak suretiyle tüm entellektüel faaliyetler, günlük işlevler ve davranışlarda bozulma ile kendini gösterir.

2.Vasküler demans: Beyne kan akımını elde eden damarların zarar görmesinden meydana gelen vasküler demans beyin kanaması yada damar tıkanıklığına bağlı inmeler sonucu ortaya çıkabilir. Kimi zaman şikayetler ani olarak inme sonrası ortaya çıkar, zaman içinde ilerleme gösterir.

3. Frontotemporal demans: Kişilik, davranış ve konuşma alanlarının yer almış olduğu beynin ön bölgelerine kulak arkası bölge olan temporal loblardaki sinir hücrelerinin harabiyeti sonucu oluşur. Ön planda davranış ve kişilik değişikliği, dil ve harekette bozulmadır.

4. Lewy cisimcikli demans Lewy cisimciği beyinde bulunan anormal protein yığıntılarıdır. Emareleri Parkinson ile örtüşebilir. Halüsinasyonlar sıktır. Süratli ilerleyen demans türüdür” diye konuştu.

“Demansın en mühim emaresi hafızada bozulma olmasıdır”

Demansın emareleri mevzusunda uyarılarda bulunan Usta, demansın en mühim emaresinin hafızada bozulma bulunduğunu hatırlattı. Usta, açıklamalarını şu şekilde sürdürdü:

“Bir hastaya demans tanısı konulabilmesi için hafıza, yazışma, dil, dikkat, muhakeme gücü ve görsel algıdan minimum ikisinin bozulması gerekmektedir. Demans bulgulara nazaran erken, orta ve geç evre olarak sınıflandırılır. Erken evrede hafifçe unutkanlık, adları unutma, koyduğu eşyaların yerini unutma, toplumsal yaşamdan çekilme, yeni şeyler öğrenememe, tanıdık mekanlarda kaybolma şeklinde semptomlar görülür. Orta evrede tanıdıklarının isimlerini unutmak, evde yitmek, yazışma mevzusunda güçlük yaşamak, kişisel bakım mevzusunda desteğe gerekseme duymak, davranış değişikliklerinin eklenmesi şeklinde emareler olur. Geç evre ise şahıs zamandan ve mekandan habersiz olur. Yakınlarını tanıyamaz, kişisel bakımını yapması imkansız. Yürümede güçlük yaşar. Saldırgan davranışlar izah edebilir.”

Demans teşhisi iyi mi yapılır?

Demans teşhisiyle ilgili bilgilendirmede bulunan Usta, “Hasta kapsamlı bir fizik muayeneden geçirilir. Kendisinden ve ek olarak bir tanıdığından kişinin geçmişiyle ilgili detaylı data alınır. Mini mental kontrol sonrasında, biyokimyasal testler, nöro görüntüleme şekilleri(MR, BT), nöropsikolojik testler, gerekirse EEG ve belden sıvı alma işlemleri de uygulanabilir” ifadelerini kullandı.

“Hangi türde olduğuna nazaran farklılık gösterir”

Demans tedavisinde hangi türde olduğuna nazaran farklılık gösterdiğini ifade eden Usta, “Demans tedavisi ve bu tedaviye cevap demansın hangi türde olduğuna nazaran farklılık gösterir. İlerleyici demans türlerinin bir çok kati tedavi edilemez. Demans semptomlarını iyileştirmek için bazı ilaçlar kullanılır. Bunlar kolinesteraz inhibitörleri ve memantindir” dedi.

“Demansı önlemenin kati bir yolu yoktur”

Usta, demansı önlemenin kati bir yolu olmadığını belirterek “Demansı önlemenin kati bir yolu yoktur. Yaşam standartlarının düzenlenmesi ve bazı değişikliklerin yapılması demansın başlamasını geciktirebilir yada ilerlemesini yavaşlatabilir. Zihninizi etken tutun(kitap okuma, bulmaca çözme, kelime oyunu oynama şeklinde)Fizyolojik ve toplumsal olarak etken olun. Yürüyüş ve egzersiz yapın.

Yeterince vitamin alın. C, B ve D vitamininden varlıklı yiyeceklerle beslenin. Gerekirse takviye alın. Kardiyovasküler risk faktörlerini azaltın(yüksek gerilim, DM, kolesterol, aşırı kiloluluk) İşitme kaybı, depresyon ve anksiyete şeklinde rahatsızlıklarınız var ise tedavi olun. Kaliteli uyku uyuyun” önerilerinde bulunmuş oldu.