İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, Glasgow’da düzenlenen “İklim Zirvesi”ndeki ‘Race to Zero’ (Sıfır Emisyon) başlıklı panelde İstanbul’un iklim krizine ve sarsıntıya sağlam bir kent olma yolundaki çalışmalarından örnekler verdi. İstanbul’daki mümkün zelzele tehlikesine dikkat çeken İmamoğlu,“Avrupa’nın en büyük kenti olan İstanbul’un sarsıntıya güçlü hale getirilmesini, yalnızca İstanbul’un ve Türkiye’nin geleceği açısından değil, tüm kıta açısından hayati kabul ediyoruz. Bu bahiste küresel bir dayanışma gereği vardır. İstanbul’a dayatılan Kanal İstanbul projesini, yalnızca sarsıntı açısından değil, pek çok açıdan kentin güvenliği için en önemli risk olarak kabul ediyoruz.” dedi.

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Ekrem İmamoğlu, İskoçya’da düzenlenen, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi 26. Taraflar Konferansı’na (COP26) katılmak üzere Glasgow’a gitti. İmamoğlu, Glasgow’daki birinci olarak, C40 Büyük Kentler İklim Liderlik Kümesi (C40 Cities) tarafından düzenlenen “Race to Zero” (Sıfır Emisyon) başlıklı panele katıldı.

Moderatörlüğünü Dünya Yeşil Binalar Kurulu CEO’su Cristina Gamboa’nın yaptığı panelin iştirakçileri, İmamoğlu ile birlikte Brezilya Minas Gerais Valisi Romeu Zema ve Dünya Yeşil Bina Kurulu Afrika Bölgesel Ağı Lideri Elizabeth Chege oldu.

“KENTLER, İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ SIKINTISINDA HEM FAİL HEM MAĞDUR”

Panelde yaptığı konuşmada, İstanbul’un Türkiye’de C40’a üye tek kent olduğunu vurgulayan İmamoğlu, “Kentlerin iklim değişikliği sıkıntısında hem fail hem mağdur olduğu bir dünya sisteminde yaşıyoruz” dedi.

Dünya nüfusunun çok büyük bir oranda kentlerde yaşadığına dikkat çeken İmamoğlu, “Biz, bu süreçte, İBB olarak, kentimizi vatandaşlarımız için çok daha inançlı hale getirmeyi öncelikli vazife olarak kabul ediyoruz” diye konuştu.

İstanbul’un, üzerinde yaşadığımız gezegenin eşsiz kentlerinden biri olduğuna dikkat çeken İmamoğlu, “Ama İstanbul, birebir vakitte yeryüzünde en yüksek zelzele riski taşıyan lokasyonlardan birinde yer alıyor. 16 milyonluk nüfusuyla, Avrupa’nın en büyük kenti olan İstanbul, jeopolitik olarak çok stratejik bir noktada bulunuyor. Her şeyden evvel Türkiye’nin sanayi üretiminin yarısı, İstanbul ve civarında yer alıyor. Ayrıyeten başta Avrupa Birliği ve Amerika olmak üzere, pek çok ülkenin direkt yatırımları da İstanbul’da bulunuyor” bilgilerini paylaştı.

İKLİMSEL DAYANIKLILIK ÇALIŞMALARINI ANLATTI

İmamoğlu, İstanbul’da afetlere hazırlık ve iklime bağlı kentsel dayanıklılığın artırılması kapsamında, 2 yılda yaptıkları çalışmaları 3 başlık altında özetledi. Bu başlıkları; “durum tespiti”, “eylem ve seferberlik planı” ve “fiziki dayanıklılığın artırılması” olarak sıralayan İmamoğlu, şu bilgileri paylaştı:

“Biz, çok sayıda uzman ve bilim insanın iştirakiyle, binlerce yıllık tarihi datayı dikkate aldık. Uzmanlar, önümüzdeki 30 yıl içinde, İstanbul’da 7 ve üstü şiddette bir sarsıntı mümkünlüğünü, yüzde 65 seviyesinde iddia ediyor. Bu tehlikeli olasılığa bağlı olarak, İstanbul’da 300.000 riskli konutun yenilenmesi gerekiyor. Riskli binaların tespit edilmesi için geniş kapsamlı tespit çalışmaları başlattık ve sarsıntı için risk tahlilleri hazırladık. Uzmanlara nazaran; 7,5 büyüklüğündeki yıkıcı zelzele senaryosunda; kentteki binaların yüzde 22,6’sı yıkılacak, 25 milyon ton enkaz oluşacak, yolların yüzde 30’u kapanacak. İçme suyu ve atık su çizgileri ile doğal gaz sınırları hasar görecek. Toplamda büyük ekonomik kayıp yaşanacak. Bu tehlikeli fotoğraf nedeniyle, kentimizde hemen yaygın dayanıklılık tedbirleri geliştirmeye karar verdik.

2019 yılında 174 kurumdan ve akademiden 1.200 iştirakçi ile gerçekleştirdiğimiz ‘İstanbul Zelzele Çalıştayı’ ile hareketlerimizi iştirakçi bir yerde oluşturduk ve kapsamlı bir ‘Deprem Seferberlik Planı’ hazırladık.

“KANAL İSTANBUL, BM’NİN ‘SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA’ MAKSATLARINA KARŞI”

“İstanbul’da, risk altındaki konut stokunun sarsıntıya sağlam ve çevreyle dost yapılara dönüştürülmesini amaçlıyoruz” diyen İmamoğlu, “Avrupa’nın en büyük kenti olan İstanbul’un zelzeleye sağlam hale getirilmesi, yalnızca İstanbul’un ve Türkiye’nin geleceği açısından değil, tüm kıta açısından hayati kabul ediyoruz. Bu mevzuda küresel bir dayanışma gereği vardır. Yaratıcı ve teşebbüsçü kapasitesiyle İstanbul, her türlü dayanışmanın karşılığını ödeyecek güçtedir. Bu ortada değerle altını çizmek isterim ki, İstanbul’a dayatılan Kanal İstanbul projesini, yalnızca zelzele açısından değil, pek çok açıdan kentin güvenliği için en önemli risk olarak kabul ediyoruz. Bu projenin BM’nin ‘Sürdürülebilir Kalkınma’ gayeleri kapsamındaki 17 prensibine birden karşı olduğunu görüyoruz. Finans kuruluşları dahil olmak üzere, dünya ölçeğinde tüm aktörlerle bu mevzuda dayanışma bekliyoruz” biçiminde konuştu.

YEŞİL ALAN SORUSU

Panelde İmamoğlu’na 3 soru yöneltildi. Sorular ve İmamoğlu’nun sorulara verdiği cevaplar şöyle oldu:

– Bilhassa yeşil alanlarla ilgili çalışmalarınızda iklim aksiyonu için nasıl iştirakler geliştiriyorsunuz?

* Konutlar, İstanbul’daki karbon ayak izinin de yüzde 14’ünden sorumlu. Bilhassa, ulusal evsel güç sistemlerinin, fosil yakıtlara bağlı olmasından kaynaklanan bu durumu, güç çeşitliğimizi, yenilenebilir güçler lehine artırıyoruz. Bilhassa, büyük güneş güç santrali yatırımlarımız ile başta kamu tesisleri olmak üzere, pek çok alanda kömüre bağımlılığı azaltmaya çalışıyoruz.

* Misyona gelmeden evvel, İstanbul için temel vizyonumuzu ‘adil, yaratıcı ve yeşil bir kent ‘olarak özetlemiştik. Bu yüzden de uzun yıllar yeşil alanlar konusunda ihmal edilmiş olan kentimizde, yeşil alanları artırmak konusunda büyük adımlar attık. 2020 yılında toplam 4 milyon metrekarenin üzerinde yeşil alan geliştirerek, İstanbulluların kullanımına açtık.  Eş vakitli olarak toplamda, 10 milyon metrekarelik 15 yeni hayat vadisini kentimize kazandırmak için çalışmaya başladık.  Bu alanları önümüzdeki yıldan itibaren hizmete açmaya başlayacağız. Onlarca hayat vadisi ve kent ormanı ile kentteki ısı adası tesirini azaltacak tedbirler geliştiriyoruz.

* Pandemi sonrasında, balkon ve yeşil alan kullanımlarının artırılmasına itina gösteriyoruz. Konutlarda iklim tesirini azaltabilmek hedefiyle, ‘gri su’ kullanımını hayata geçirerek, bu yolla hem su faturalarının azaltılmasını sağlıyoruz hem de su tasarruf ediyoruz. Yeşil alanlar, İstanbul’da yalnızca hayat kalitesinin yükseltmekle kalmayacak, birebir vakitte kent içinde hava sıcaklığının azaltılmasına yardım edecek. Birebir vakitte da karbon oranının doğal yollarda azaltılmasına yardım edecek.

“DEMOKRATİK İŞTİRAK İLE İSTANBULLULARI İŞE KATIYORUZ”

* Tüm imkanlarımızla İstanbul’u daha yeşil ve daha yaşanır bir kent yapacağız. İş başı yaptığımız günden beri, İstanbul’da ne yapıyorsak, kentsel adaleti sağlamak için yapıyoruz. Ne yapıyorsak ortak akılla yapıyoruz. Kısa, orta ve uzun vadeli plan ve stratejileri, ilgili tüm paydaşları bir masada toplayarak geliştiriyor ve hayata geçiriyoruz. Biz, İstanbul’da daha evvel görülmemiş yeni kuşak bir lokal demokrasi inşa ediyoruz. Bu nedenle katılımcılık bizim en değerli gücümüz.

* Demokratik iştirak ile evvel İstanbulluları işe katıyoruz. Tıpkı halde, uzmanları, akademik kurumları ve sivil toplum kuruluşlarını karar verme süreçlerinin kesimi haline getiriyoruz. Benzeri biçimde merkezi hükümeti de karar süreçlerine dahil etmeye çalışıyoruz. Lakin, tüm bu mevzularda tahminen de bizim en kıymetli ortağımız gençler, bayanlar ve iklim aktivistleri. Onlarla çalışırken daha adil ve daha yeşil bir kent gayesine giden yolda kendimizi çok daha güçlü hissediyoruz.

İKLİM DİRENCİNİN FİNANSMANI

-İstanbul’da konutta iklim direncinin finansmanı için ne çeşit yatırımlara muhtaçlık var? Sizce boşluklar nerede?

* Ne yazık ki, Türkiye’nin kentleşme ve afetlere hazırlık konusunda bütüncül bir konut siyasetinin eksikliği kelam mevzusudur. Bu durum, İstanbul’un her geçen gün yurt içinden ve dışından daha fazla göç almasına ve nüfusun denetim edilemez noktalara yükselmesine neden olmaktadır. Öte yandan kamu otoriteleri, uzun yıllar boyunca kentin hayat kalitesini yükseltmek yerine, konutların bedeli artırmakla meşgul oldular. Biz, misyona gelince, ‘İyi ve inançlı yaşamak herkesin hakkıdır’ diyerek konut siyasetini değiştirdik.

* Bugün belediyemizin toplumsal konut üretme şirketi KİPTAŞ, dar gelirli İstanbullular için çağdaş dizaynlı ve güçlü konutlar üretiyor. Hala birebir anda inşa ettiğimiz 10 metro çizgisi ile bir yandan karbon emisyonunu düşürmeyi hedefliyoruz, başka yandan da kent içi hareketliliği artırarak, kent çeperinde daha düzgün imkanlara sahip konut alanları geliştiriyoruz.

* Dizaynları ise yeniden İstanbullularla birlikte, onların gereksinimlerini ve beklentilerini gözeterek yapıyoruz. Ayrıyeten İstanbul’daki 10 derede kurduğumuz ‘Taşkın Erken İhtar Sistemi’ ile kuvvetli yağışlar ile oluşan sel ve taşkınlar sonucunda meydana gelebilecek kayıpların en aza indirilmesini hedefliyoruz.

“GLOBAL İŞBİRLİKLERİNE TÜMDEN AÇIĞIZ”

* İstanbul’un iklim krizi ile karşı karşıya olduğu afetlerin en başında, susuzluk ve kuraklık riski geliyor. Bu konutları, yerleşim planı, donatıları, sirkülasyon ağı ile kentten ayrışan kapalı bir alanlar yerine kentle bütünleşen, yüzde 40’tan fazla rekreasyon alanı ile herkesin hakkı olan yeşile erişmesini sağlayan; kente ve kentlilere çağdaş bir mimari lisan ile tasarlanmış kullanışlı, özgün, inançla yaşanacak konutlar sunuyoruz.

* Bu konutlarda afetlere de uyumlu dizaynları yerleştirmeye çalışıyoruz. Zira biz, İstanbul’da, zelzeleye karşı dayanıklılığın artırılması gayretlerine, düşük gelirli insanların finansal olarak desteklenmesini de öncelikli kabul ediyoruz. Kentler ve kentleşme iklim değişikliğinin değerli bir nedeni olduğu için, milletlerarası kurumların ve finans kuruluşlarının mahallî idarelerle direkt çalışmalarını gerekli görüyoruz. Biz, İstanbul’da yeşil dönüşümü ve ömür kalitesinin artırılması doğrultusunda küresel işbirliklerine tümden açığız.

“TÜM PAYDAŞLARLA ÇALIŞMAYI SÜRDÜRÜYORUZ”

-Şehir, inşa edilmiş etrafta ve konut etrafında iklim aksiyonunu ilerletmek için ölçümleri ve bilgileri nasıl geliştiriyor? Ne cins datalar ilerlemeye yardımcı olmaktadır?

* ‘Yeşil Çözüm’ olarak isimlendirdiğimiz iklim vizyonumuz kapsamında, İstanbul olarak önemli bir inisiyatif üstlendik. Kentimizde, tam bir iklim değişikliği seferberliği başlattık. İklim krizi ile uğraş yolunda izleme sistemi olarak belediyemiz ‘Çevre Muhafaza Daire Başkanlığı’ bünyesinde, ‘İklim Değişikliği Müdürlüğü’ kurduk. Ayrıyeten öbür ünitelerimizde iklim değişikliği ilgili sürecin takibi hedefiyle iklim sorumluları belirledik.

* İklim gayretini kurumsal kültürümüzün de bir kesimi haline getirecek temel bileşenleri tanımladık. Yürüttüğümüz tüm bu sürecin, genci ve yaşlısıyla, akademisyeni ve uzmanıyla, omuz omuza ve topyekun bir seferberlik ruhuyla başarılabileceğine inanıyoruz. Yeşil tahlil vizyonumuz doğrultusunda, sanayi kuruluşlarından sivil topluma, memleketler arası finans kuruluşlarından İstanbul’daki ülke temsilcilerine kadar tüm paydaşlarla çalışmayı sürdürüyoruz.

“ELDE EDECEĞİMİZ BİLGİLERİ NİZAMLI OLARAK PAYLAŞACAĞIZ”

* Bunlara ek olarak, İstanbul Planlama Ajansımız bünyesindeki ‘Vizyon 2050′ ofisimiz çatısı altında bir ‘İklim Platformu’ oluşturuyoruz. Bu platform, tanımladığımız bu gaye doğrultusunda atacağımız tüm adımların pusulası olacak. Sürecin muvaffakiyetinin, izlenmesinin ve sürdürülebilirliğinin garantisi olacak.

* İstanbul’un iklimini korumak, yaşadığımız kenti iklim krizlerinin üstesinden gelebilecek bir pozisyona yükseltmek bizim idaremiz için vazgeçilmez ve yaşamsal bir bahistir. Bu süreci şeffaf, anlaşılabilir ve yeni biçimde hem İstanbullu vatandaşlarımızla paylaşacak ve hem de iştirakçi biçimde yürüteceğiz. Elde edeceğimiz dataları, başta C40 olmak üzere, memleketler arası paydaşlarımızla da nizamlı olarak paylaşacağız.

İmamoğlu, panel sonrasında da sırasıyla; BM Genel Sekreteri António Guterres ile bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleştirip, Londra Belediye Lideri Sadık Khan’la ikili görüşme yaptı.