25 Aralık günü Türkiye saatiyle 15:20’de insanoğlunun en büyük projelerinden birisi başlatıldı. James Webb Uzay Teleskobu, uzun devam eden çalışmaların peşinden fırlatıldı. NASA, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Kanada Uzay Ajansı’nın (CSA) internasyonal ortaklığıyla seneler devam eden emekler sonucunda üretilen teleskop, evrenin keşfi için aracılık edecek.

James Webb Uzay Teleskobu Nedir?

Evren ile ilgili birçok gizemi çözeceği kabul edilen James Webb Uzay Teleskobu projesi, NASA önderliğinde olsa da 15 değişik ülkenin katılımıyla gerçekleşti. Adını Apollo programının görevli müdürü James E. Webb‘den aldı. Planlanması 1989’lara dayansa da gerçekleştirilme kısmı 2004’te başladı. Peşinden 25 Aralık 2021’de fırlatıldı. Peki James Webb Uzay Teleskobu niçin bu kadar mühim? Neleri değiştirebilir?

Projenin misyonu nedir? neler vadediyor?

Birçok bilim insanına gore fırlatma günü, evrenin değişmiş olduğu gün olarak anılıyor. James Webb Uzay Teleskobu, öteki bir söylemle zamanda seyahat meydana getirecek. Şu ana kadar evren hakkında bildiğimiz tüm bilgilerin deposu olan Hubble Teleskobu‘ndan ortalama 100 kat kuvvetli olan Webb, menzil olarak 13,5 milyar yıl ötesini görebilecek. Bu, Büyük Patlama’nın yakın evveliyatına tanıklık edilmesi anlamına geliyor. Hubble ile 200 binden fazla galaksinin keşfedildiğini düşünürsek James Webb, bizlere evrenin gizli saklı bilgilerini yakalamamıza olanak sağlayacak. Kim bilir karanlık maddenin ne işe yaradığını ya da fazlaca uzak evrenlerdeki yaşam izlerini keşfedebileceğiz.

James Webb Uzay Teleskobu’nun yapısı

James Webb Uzay Teleskobu, 18 hegzagonal ayna ile 6.5 metre çapına haiz devasa bir göz şeklinde üretildi. Bu aynalar teleskobun ışığı, doğrusu kızılötesini yakalamasını sağlıyor. Alt kısmında güneşten korunması için bulunan basketbol sahası büyüklüğünde 5 büyük katman mevcut. Bu koruyucular oldukça ince olup teleskobun çalışmasına olanak elde eden mutlak sıfır(-273,15 aşama) sıcaklığına yakın bir ortam sağlayacak. Detaylandırmak gerekirse, en dıştaki kalmanın maruz kalacağı ısı santigrat cinsinden 110 aşama iken teleskobun bulunmuş olduğu katmanda ısı eksi 267 dereceleri bulacak.

Bu sıcaklıkta çalışmasının iki sebebi bulunuyor. İlk olarak evrendeki en uzak ışıkları algılayabilmesi için mutlak sıfıra yakın emek vermesi gerekiyor. Ek olarak o denli kırılgan bir mekaniğe haiz olduğundan kendi sıcaklığı elde edilmiş kızılötesi verilerde hatalara niçin olabiliyor. James Webb Uzay Teleskobu, kızılötesi ışınları algılayabiliyor. Bunun pozitif yanları ise fazlaca uzak galaksiler, mesafenler arttıkça kızılötesine doğru kayıyor. Webb teleskobunun bu özelliği yardımıyla milyarlarca yıl öncesindeki galaksilere seyahat daha da kolaylaşıyor.

James Webb’in Hubble Teleskobu ile karşılaştırılması

Webb Teleskobu’nun ne kadar büyük bir proje bulunduğunu idrak etmek için Hubble ile karşılaştırmak yararlı olacak. Dünya’nın evren hakkında bilmiş olduğu tüm bilgilerin mimarı olan Hubble, Dünya’dan yalnızca 500 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Webb ise Dünya’dan 1 buçuk milyon kilometre ileride ikinci Lagrange noktasına konumlanacak.

James Webb ne süre veri göndermeye başlamış olacak?

25 Aralık 15:20’de Fransız Guyanası’ndaki Avrupa Uzay Limanı’ndaki fırlatma üssünden Ariane 5 roketi ile fırlatılan teleskop, 27 dakika devam eden yörüngeye oturma yolculuğunun peşinden sorunsuz bir halde Lagrange-2 noktasına doğru harekete geçti. 29 gün sonrasında yörüngeye oturacak teleskobun bu süreden sonrasında aylar devam eden nanometrik ayarlamaları olacak. Sorunsuz gitmesi halinde 6 ay sonrasında ilk verileri göndermeye başlamış olacak.