Hızla gelişen teknolojinin gelişmesi ile beraber insan sağlığı da ciddi bir çekince altına girdi. Kullandığımız akıllı telefon, dizüstü bilgisayar ve tv benzer biçimde elektronik cihazlar, ışınım başta olmak suretiyle yaydıkları çeşitli fena enerjiler ile ciddi çekince arz ediyor.

Bilhassa dijital ekrana haiz cihazlar, mavi ışık adında olan insan sağlığı için son aşama zararı olan bir ışık türü yayıyor. Maalesef ülkemiz de dahil olmak suretiyle tüm dünyada göz ardı edilen bu durum, uzun solukta ciddi sorunlara yol açıyor. Peki mavi ışık nedir? Korunma şekilleri nedir? Sizler için anlattık.

Mavi ışık nedir?

Mavi ışık insan gözünün görebildiği, görünür ışık spektrumunun bir parçasıdır. 380 ila 500 nanometre aralığında titreşen, en kısa dalga boyuna ve en yüksek enerjiye haiz olan bu ışık, görünür ışığın ortalama üçte birini oluşturur. Mavi ışığın yüksek enerjisi sebebi ile öteki görülebilen ışıklardan daha fazla zarar verme potansiyeli vardır.  

Mavi ışık iki değişik türde karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan ilki aslına bakarsak oldukça yararlı olan güneşten gelmektedir. Bu türdeki mavi ışık, vücut hormonlarını dengeleyerek biyolojik ritme seviye getirmenin yanı sıra melatonin salımını da baskılayarak gün içinde odaklanma seviyesini artırır.

Mavi ışık dalga boyları her yerdedir ve yapısı itibariyle bizi çevreler. Öteki taraftan gökyüzünün mavi görünmesinin sebebi de güneşten gelen mavi ışıklardır. Bu durumda dalga boyları hava molekülleri ile çarpışır, bu da mavi ışığın dağılmasına ve gökyüzünü mavi olarak işlememize niçin olur.

İkincisi ise zararı olan olan mavi ışıktır. Bu, elektronik cihazların yaygınlaşması ile evlerimizin içine kadar getirdiğimiz güneşten gelen naturel mavi ışığın aksine enerji düzeyi devasa yükseklikte olan bir ışıktır. Çoğu zaman TV, akıllı telefon, bilgisayar, dizüstü bilgisayarlar, tablet, LED ve floresan benzer biçimde cihazlarda bulunur.

Elektronik cihazlardan gelen suni mavi ışığın zararları nedir?

Bilhassa pandemi döneminde elektronik cihazlara karşı ilgi daha da arttı. Bu yüzden suni mavi ışığın bilhassa göz üstünde ciddi negatif bir tesiri olduğu ifade ediliyor. Göz, mavi ışığı engellemede iyi olmadığından, görünür mavi ışığın neredeyse tamamı korneadan geçerek retinaya ulaşır.

Zaman içinde mavi ışığa devamlı maruz kalmak retina hücrelerine zarar verebilir ve yaşa bağlı ‘’Sarı nokta hastalığı’’ olarak da malum makula dejenerasyonu benzer biçimde görme problemlerine niçin olur. Öteki taraftan katarakt, göz kanseri benzer biçimde ciddi göz rahatsızlıklarının yanı sıra baş ağrısı, boyun ve omuz ağrısı benzer biçimde fizyolojik problemler da ortaya çıkmaktadır.

Peki mavi ışıktan iyi mi korunuruz?

Alınacak çeşitli yöntemler ile zararı olan olan mavi ışığa maruz kalma durumunu minimuma indirme imkanınız var. Bunun yanı sıra teknoloji şirketlerinin de almış olduğu bazı önlemler mevcut. İşte bu önlemlerden bazıları;

• Akıllı telefon, tablet ve bilgisayar ekranları için mavi ışık filtreleri edinmek. Öteki taraftan bu filtreler yeni nesil cihazlarda bir özellik olarak kullanıcılara sunulurken, piyasada temperli cam mantığında mavi ışık filtreleri de mevcut.
• Mavi ışıktan sakınan gözlükler ve lensler tercih edin. Bunlar, gözlerinizi korumaya destek olacak ve retinanıza ulaşan zararı olan mavi ışık ışınlarının miktarını ciddi oranda azaltacaktır.
• Dijital göz yorgunluğunu azaltmak için 20-20-20 kuralına uyun. Her 20 dakikada bir 20 metre uzaktaki bir nesneye 20 saniye süresince bakarak gözlerinizi dinlendirin.
• Ekrana bakarken daha sık göz kırpın
• Göz yorgunluğunu azaltmak için cihazın arka plan renklerini daha sıcak renkler ile değiştirin.
• Kısa sürede bir göz muayenesi var ise, mavi ışık koruması hakkında göz doktorunuza danışın.