Menopozda görülen depresyon ateş basması, baş ağrısı üzere şikayetler salgında daha da arttı. Kavak, ‘Bu durum bayanların ömür kalitesini düşürüyor’ dedi.

Menopoz bayanlarda adet döngülerinin sona ermesini tabir eder. Bir bayan öteki bir neden bulunmadan 12 ay kadar adet görmezse menopoza girmiş kabul edilir. Ekseriyetle 50’li yaşlarda başlayan doğal bir süreç olmakla birlikte birtakım bayanlarda daha erken de görülebilir. Bayan Hastalıkları, Doğum ve Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. Zehra Sevinç Kavak, pandeminin de olumsuz etkilediği bu süreçle ilgili şu bilgileri verdi…

Prof. Dr. Zehra Sevinç Kavak

Genetik geçişlidir

Menopoz yaşı 49.5-50’dir. 40 yaşından evvel yaşanan menopozlar da prematür menopoz yani erken menopozdur. Şayet anneniz, anneanneniz, teyzeniz erken menopoza girmişse sizin de erken menopoza girme riskiniz daha yüksektir. Fakat onlarda geç menopoz varsa siz de geç menopoza gireceksiniz üzere bir genetik yatkınlık kelam mevzusudur. Menopoz anne ve anne tarafı geçişli olarak tesir gösterir.

Menopozla birlikte bayanlarda kilo alımı, deri-saç değişiklikleri, kuru göz sendromu, vajinal kuruluk ve kemik kaybı üzere beden değişiklikleri de görülebilir. Çevresel faktörler ve ömür stiline dikkat edilerek menopozun birkaç yıl dahi olsa ötelenebilir. Sigara içmeyin, şayet bu mümkün değilse olabildiğince azaltın, ağır spor yapmaktan kaçının. Ani gerilimler, büyük kederler de menopozu öne çeken faktörler ortasında sayılır. Çevresel faktörlerle kirlenmiş beslenme formülleri nedeniyle menopozun çok daha erken başladığını görmekteyiz. Postmenopoz periyodunda sağlıklı beslenme kemik erimesine karşı tedbir almak için çok değerlidir. Kesinlikle kalsiyum içeren besinler tüketilmelidir.

İŞTE BİRİNCİ İŞARETLERİ

■ Adet düzensizliği

■ Bir anda ateş basması

■ Baş ağrısı ve baş dönmesi

■ Ruhsal değişiklikler

■ Gerginlik, çok hudut

■ Depresyona yatkınlık

■ Oluşabilecek kilo değişiklikleri

■ Etrafa uyumsuzluk

BU NOKTALARA DİKKAT

■ Uyku nizamınıza dikkat edin. Menopoz periyodunda uyku sistemi bozuluyor. Terlemeye bağlı olarak uykular bölünüyor. Bunun için tabibe danışarak melatonin alınabilir. Birtakım araştırmalarda melatoninin Covid-19’a karşı da faal olduğu tartışılıyor. Uyumadan evvel melisa çayı da işe yarayabilir.
■ Kafeini az tüketin. Öğlenden sonra saat 16.00’dan sonra çay ve kahve yerine bitkisel çaylara yönelin.
■ Bol su için. Gün içerisinde bol ölçüde su tüketerek idmana kıymet vermek menopozun tesirlerini daha rahat atlatmanıza yardımcı olur. Sabah erken saatlerde şimdi sokaklar boş iken yürüyüş yapmanın her taraftan olumlu katkısı olacaktır. Bu sayede hem uykularınız nizama girer hem de diyabet, osteoporoz (kemik erimesi) üzere hastalık risklerinden korunabilirsiniz.
■ Şeker kullanımını en az düzeye düşürün. Bilhassa paketlenmiş rafine besinlerden uzak durmaya çalışın. C vitamini, D vitamini, B12 düzeylerinizi denetim ettirerek, düşükse kesinlikle destek alın.
■ Süreksiz bir mühlet için denetimli hormon tedavisi seçeneği düşünülebilir. Bilhassa pandemi periyodunda gerilim düzeyi çok arttığı için menopoz şikâyetleri hayat kalitesini çok düşürüyorsa mamografi denetimlerini yaptırmak suretiyle süreksiz bir müddet için hormon tedavisi alınabilir. Lakin bu süreksiz tedavi seçeneği olağan yaşta menopoza girenler için uygundur şayet erken yaşta menopoza girilmişse hormon tedavisi uzun devirli uygulanarak 48-50 yaşına kadar sürdürülebilir.