Düşünceli anlarınızda tok olduğunuz halde yemek yeme muhtaçlığı hissediyorsanız nedeni ‘duygusal açlık’ olabilir. İşte Beslenme ve Diyet Uzmanı Dr. Tuba Günebak’tan süratli kilo aldıran bu sıkıntıya karşı tesirli ipuçları.

Duygusal açlık; gerilim, öfke, keder, yalnızlık üzere hislerle tetiklenen yapay bir açlık hissi olup, o duygusal boşluğu doldurmak için yemek yeme isteğiyle ortaya çıkan bir durumdur. ‘Duygusal kökenlerle yiyen bireylerin şişman yani obez olma ihtimali olağan bireylerden yaklaşık 14 kat daha yüksektir’ diyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Dr. Tuba Günebak’a bilhassa pandemi devrinde artan bu problemle başa çıkma yollarını sordum… İşte açıklamaları…

Dr. Tuba Günebak

NASIL ANLAŞILIR?

Duygusal açlık ansızın gelişir. Bilhassa muhakkak bir yiyeceğe karşı istek vardır. Tatlı, abur cubur gibi… Mide dolu olduğu halde yemek yenir fakat açlık hissinde azalma olmaz. Duygusal açlık anlarında, açlığı aslında açlığa iten duyguyu süratle bastırmak istersiniz. Sonrasında ise hakikaten yemeye gereksiniminizin olmadığını düşünüp, pişmanlık duyarsınız.

BESLENME ALIŞKANLIĞINI BOZAR

Duygusal yemeyi ortaya çıkaran gerilim, anksiyete, depresyon, kızgınlık, öfke üzere hisler ekseriyetle besin tüketimini artırmakta ve beslenme alışkanlıklarını bozmaktadır. Hisler tıpkı vakitte; yiyecek seçiminin, çiğneme suratının, sindirimin, metabolizma üzere beslenme sürecinin tüm etaplarını etkilemektedir.

İŞTE TAHLİL YOLLARI

Bir duygusal yiyici iseniz ve buna deva arıyorsanız, gerçek besin tercihleri ve kimi taktiklerle beyin biyokimyanızı değiştirmeniz mümkündür… İşte yapmanız gerekenler…

– Öncelikle hayatınızın hangi anlarında (iş mi, okul mu vs) ne üzere sorunlu durumlarla karşılaştığınızın farkında olun. O anda yemek yeme muhtaçlığı hissettiğinizde ‘Gerçekten aç mıyım’ diye kendinize sorun…

– Her gün 5 ila 8 porsiyon zerzevat ve meyve tüketin. Zira, zerzevat ve meyvelerin içerdiği antioksidan vitaminler dopamin yani motivasyon hormonu üretimini körükler.

– Gerilimli ve dertli devirlerimizde beynimiz huzur ve memnunluk ile ilgili uyaran taşıyıcının yani seratoninin sentezini artırmaya çalışır. Seratonin seviyemiz artınca; enerjik, memnun, huzurlu hissederiz, dingin uyur ve dinlenmiş uyanırız, iştahımız denetim altına girer. Seratonin sentezini artırmanın yolu triptofan içeren besinleri tüketmekten geçer. Seratonin; beynin kalamar, muz, ananas, erik, fındık, süt, hindi, kaju, ceviz, susam, kabak çekirdeği, soya fasulyesi, pirinç, mısır, ıspanak ve yumurta üzere besinlerde bulunan triptofan ismi verilen bir protein yapıtaşından (aminoasitten) ürettiği kıymetli bir uyaran taşıyıcıdır. Triptofan emilimini artırabilmek için öğününüzde makarna, bulgur üzere kompleks karbonhidrat kaynağı besinlere de yer vermelisiniz.

– Gerilimli devirlerde gerilim hormonu yani kortizol seviyemiz süratle yükselir ve yükselen kortizolün yan tesiri olarak açlık merkezi uyarılır, şekerli yiyecek arayışı artar. Bu nedenle, kortizol tesiriyle düşen kan şekeri düzeyinden etkilenmemek için orta öğünlere yer vermelisiniz. Orta öğünlerinize kefir, mesken üretimi yoğurt üzere bir protein kaynağının eşlik etmesine itina gösterin.

– Duygusal açlık vakitlerinde yemek yerine sizi rahatlatacak yahut beyninizi meşgul edip, odağınızı farklı tarafa kaydıracak metotlara yönelmelisiniz. Örneğin yürüyüş sizi rahatlatabilir. Bazen de beyni farklı bir hususta meşgul etmek de duygusal açlık anlarını yönetmek konusunda daha âlâ sonuç verebilir. Bir hobi ile uğraşmak, kitap okumak, bulmaca çözmek gibi…