Son dakika: Belçika’nın Brüksel kentinde gerçekleşen NATO Muhteşem Liderler Zirvesi’nde üst düzey temaslar gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yurda döndü. Dönüş yolunda uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, gündeme dair fazlaca mühim açıklamalarda bulunmuş oldu. Erdoğan’ın Türkiye’nin enerji hub’ı olma hedefiyle ilgili gelen soruya verdiği cevap ise coşku yarattı. Cumhurbaşkanı Erdoğan “Şu anda açıklamayacağım. İnşallah bu yaptığımız görüşmelerle beraber önümüze enerjide fazlaca daha değişik alanlar açılacak ve bunu duyduğunuzda ‘Bu da nereden çıktı’ diyeceksiniz. Bu görüşmelerden inşallah şu şekilde dört dörtlük bir netice çıkacak.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Brüksel dönüşü yapmış olduğu açıklamalardan öne çıkan satır başları şu şekilde;
“NATO Muhteşem Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi münasebetiyle Brüksel’e gerçekleştirdiğimiz ziyareti tamamladık. Küresel güvenlik algısında ciddi değişikliklerin yaşandığı bir dönemde NATO müttefikleri olarak bir araya geldik. Zirveye dair detaylı değerlendirmelerimizi Karargah’daki basın toplantısında paylaşmıştım. Burada bir tek birkaç hususa özetlemek gerekirse değinmek isterim.
Zirvede, Rusya-Ukrayna savaşındaki gelişimleri ve bunun yansımalarını müttefiklerimizle etraflı halde değerlendirme fırsatı bulduk. Ateşkesin ve barışın sağlanmasına yönelik sürdürdüğümüz yoğun diplomatik girişimler hakkında müttefiklerimizle bilgiler paylaştık. Krizin tırmanmaya başladığı noktadan itibaren NATO’nun rolünün önemini vurgulamıştım. NATO’nun insicamının korunmasına dair tavrımızı burada da açıkça ifade ettim. Günlük siyasal hesaplar uğruna NATO’nun yıpratılmaması icap ettiğini dile getirdim. Zirvemiz her açıdan verimli ve başarıya ulaşmış geçti.
Bu kapsamda kıymetli dostum Genel Yazman Stoltenberg’in vazife süresinin bir yıl daha uzatılmasını memnuniyetle karşıladık. Bu, bizim de kuvvetle desteklediğimiz bir kararmış oldu. Nitekim hakikaten ittifakla alınan bir karar oldu ve bir yıl daha uzatıldı.
Toplantı marjında, Fransa Cumhurbaşkanı, İtalya, Estonya, İspanya ve Birleşik Krallık Başbakanlarıyla ikili görüşmeler gerçekleştirdim. Gelinen noktada Türkiye’nin NATO müttefikleri arasındaki müstesna konumunun ve bölgesindeki eleştiri rolünün daha iyi anlaşıldığı aşikardır. Hem müttefiklerimiz hem de dünyanın bunun idrakine artık daha çok varmış bulunduğunu gördüm ve buna da inanıyorum. Bu yıl Haziran ayında NATO’nun Madrid Zirvesi düzenlenecek. Brüksel’deki Liderler Toplantısı, Madrid Zirvesine giden süreçte eleştiri bir dönemeci teşkil etmiştir. Türkiye, devamlı olduğu benzer biçimde bu zirveler vasıtasıyla da NATO’nun geleceğinin şekillenmesinde mühim bir rol oynamaya devam edecektir. Ziyaretimizin ve temaslarımızın hayırlara vesile olmasını Rabbim’den temenni ediyorum.
SORU: Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında NATO-AB ilişkilerini iyi mi değerlendirirsiniz? Bu işgal bizlere neler gösterdi? NATO Genel Sekreteri “Güvenliğimiz mevzusunda yeni bir gerçeklikle karşı karşıyayız. Bu yüzden caydırıcılığımızı ve savunmamızı daha uzun solukta tekrardan düzenlemeliyiz.” şeklinde açıklaması olmuştu. Bu yeni dönemde Türkiye’nin görevi mevzusunda neler söylersiniz? Bir de kimyasal ve nükleer silahların kullanımı mevzusunda dünya adeta diken üstünde, karşılıklı açıklamalar geliyor, bu konudaki görüşleriniz nedir?
Her şeyden ilkin bu kriz iki hususu gözler önüne serdi. Bunlardan birincisi Avrupa güvenliğinin temel taşı, temel yapısı NATO’dur. Bunu fazlaca açık, net olarak görmüş bulunuyoruz. İkincisi, Türkiye bölgesel güvenliğin temini için olmazsa olmaz bir müttefiktir. Gerek ikili görüşmeler gerekse zirve toplantısı esnasında liderlerin birçoğu bunu dile getirdiler. 70 senelik üyeliğimizde NATO’ya en kapsamlı katkıları veren Türkiye, müttefiklerden değişik olarak bunu her yönüyle karada, denizde, havada, siyasal etkinliklerinde ortaya koyan bir ülke oldu. İttifak dayanışması ruhuyla üzerimize düşeni imkanlarımız ölçüsünde halletmeye da devam edeceğiz. Bu süreci de Türkiye aynı kararlılıkla, güvenilirlikle gene sürdürüyor. Hatta bu mevzuda örnekliğini ortaya koyuyor. Bunu da tüm siyasal liderler olsun, komuta kademeleri olsun, bizimle paylaşıyorlar. Bunu da iftiharla gördük. Bundan dolayı da doğal memnuniyetimizi bilhassa ifade etmek isterim. Öteki taraftan, kitle imha silahlarının kullanımını normal olarak insanlığa karşı işlenmiş kabahat olarak değerlendiriyoruz.
SORU: Ukrayna-Rusya savaşının başından beri etkin bir dış ilişkiler yürütüyorsunuz. Bu süreçte garantörlük ve arabuluculuk mevzusu münakaşaya açıldı. Türkiye garantör ülke olacak mı? Garantörlük söz mevzusu olduğu takdirde Ukrayna ve Rusya şartlarını yerine getirmezse bu Türkiye için bir problem teşkil eder mi?
Savaşı sonlandırmak için başından itibaren büyük gayretler ortaya koyduk. Bu gayretlerimizi gerek liderler seviyesinde şahsım sürdürdü, gerekse Dışişleri Bakanımız muhataplarıyla birçok görüşme yapmış oldu. Hatta Rusya ve Ukrayna Dışişleri Bakanlarını Antalya’da bir araya getirdi. Arkasından bir Moskova ziyaretini, bir Lviv ziyaretini de gerçekleştirmiş oldu. Gene bunun haricinde Ulusal Müdafa Bakanımın muhataplarıyla yapmış olduğu birçok görüşme oldu. Bu tarz şeyleri devam ettiriyorlar. Doğal tüm bunlar garantörlük, bunun haricinde arabuluculuk görevini Türkiye’nin yapabileceğinin en güzel örneği oldu.
Burada Rusya ile Ukrayna içinde görüşme edilen 6 başlık var. Fakat bu 6 başlığın 6’sını da her iki taraf kabullenmiyor. Bilhassa 4 başlık üstünde bir mutabakat varmış benzer biçimde bir durum söz mevzusu. Bunlardan bir tanesi bilhassa bu NATO meselesiyle ilgili. Ukrayna ilk olarak bu mevzuya önemle asılıyordu fakat ondan sonra NATO üyeliğinden çekilebileceğini Zelenskiy ifade etmeye başladı. Bir öteki mevzu, bilhassa Rusya’nın resmi dil olarak kabul edilmesi meselesi. Zelenskiy bunu da kabul etti. Aslına bakarsan Rusça Ukrayna’nın derhal her yerinde konuşulan bir dil. Bu aşamada da bir problem yok. Bir öteki mevzu silahsızlanma meselesi. Doğal Ukrayna bir devlet, kısaca silahsızlanmayı A’dan Z’ye kabul söz mevzusu değil. Fakat bu mevzu da anlaşılması imkansız değil. Şu demek oluyor ki orada da belli tavizlerin verilebileceğini Ukrayna tarafı açıkladı. Dördüncü mevzu, ki gene Ukrayna’nın da burada bir mutabakatı var; o da bu kolektif güvenlik dedikleri sorun. Bu mevzuda da Ukrayna pozitif yönde bir yaklaşım ortaya koydu. Fakat doğal Ukrayna Kırım ve Donbas mevzularında bu kadar rahat değil. Donbas meselesinde en sonda güzel bir adım attı, bana bakılırsa akıllı bir liderlik diyebiliriz ve “Bu mevzuda referanduma gitmem gerekir” dedi. Bu mevzuyla orayı kestiler. Şu anda bu şekilde bir durum var. Kaldı ki Rusya 2014’te Kırım’ı işgal etmiş olduğu vakit, biz fazlaca açık, net bu işgale karşı çıkmıştık ve o günden sonrasında da Putin ile yaptığım her görüşmede bu işgale karşı çıktığımızı hep söylemiştim. Fakat o vakit Batı bu işgale bugün olduğu benzer biçimde fazlaca açık, net bir tavır koymamıştı. Bu tavrı koymadıkları için işte bugün başımıza bunlar geldi. Doğal Kırım ile birlikte Donbas, Donesk, Luhansk vesaire tüm bunlar Kırım’ın adeta bir çarpanı oldu. Ve biz bu konudaki tavrımızı bu şekilde ortaya koyduk. Doğal bu 6 başlığın 4’ü için şu anda Ukrayna tarafınca olabilir deniyor fakat öteki ikisi hakkında pozitif yönde bir yaklaşım söz mevzusu değil. Şimdi benim bugün Zelenskiy ile bir görüşmem olacak. Putin ile büyük olasılıkla gene hafta sonu yada hafta başı bir görüşmem olabilir. Bu görüşmelerde de bu NATO’daki görüşmelerin kendileriyle bir müzakeresini, değerlendirmesini yapmış olup, bundan sonraki sürece yönelik “Artık sulh için atılacak adımın mimarı sen olmalısın” demeliyiz. “Buna bir onurlu çıkış yap” demek suretiyle bu işi tatlıya bağlamanın yolunu aramamız lazım.
SORU: Türkiye’nin ABD ile sürdürdüğü yeni F-16’lar, F-16 modernizasyon kitleri mevzusunda pozitif yönde gelişmeler var mı? Türkiye’nin Kiev’de kalan A400m uçaklarının geri getirilmesi mevzusunda bir süreç, teknik hazırlık var mı? Karadeniz’de döşenmiş bazı mayınların özgür kalması neticesinde ortaya çıkmış olduğu iddia edilen çekince, ifade edilmiş olduğu benzer biçimde ciddi bir boyutta mıdır? NATO bu mevzuda Türkiye’ye teknik bir destek verebilir mi?
F-16’larla ilgili olarak görüşmelerimizi Ulusal Müdafa Bakanımız muhataplarıyla yürütüyor ve bu mevzuda şu an itibarıyla pozitif yönde bir süreç devam ediyor. Uçakların modernizasyonuyla ilgili pozitif yönde yaklaşımlar var. Öteki taraftan yeni alımlarla ilgili olarak da pozitif yönde yaklaşımlar var. Biden’ın bana “Ben kongreye bu mevzuyla ilgili pozitif yönde yaklaşımımı sunacağım ve mevzunun da takip edeni olacağım.” istikametinde ifadeleri oldu. Temenni ederim ki bu istikamette eğer netice devam ederse, noktalanırsa o vakit biz yeni alacağımız F-16’lar ve eldekilerin modernizasyonunu hızlıca bitirme fırsatını bulacağız.
Mayınlar mevzusuna erişince, bu mevzuyla ilgili olarak, tüm tedbirler tarafımızdan alınmıştır. Gerek Ulusal Müdafa Bakanımın gerek Deniz Kuvvetleri Komutanımın ortak kanaati, bunlar bu şekilde başıboş bir durumda değil. Ek olarak bu mayınların kendilerini kilitleme durumu söz mevzusu. Şu demek oluyor ki su yüzüne çıkmış olduğu anda bu mayınlar kendi kendini kilitliyor, adeta kendi kendini patlatıyor. Bu şekilde bir özelliği de var. Bunun haricinde da Deniz Kuvvetlerimiz her türlü tedbiri almış vaziyette.
A400m uçaklarıyla ilgili olarak hem Ukrayna hem de Rusya ile temaslarımızı sürdürüyoruz. Bizlere her türlü teminatı veriyorlar. Diyorlar ki “Şu an itibarıyla bunu çekmeye kalkarsak, hava sahasında sıkıntılar var. Bundan dolayı bu şekilde bir riski göze almayalım. Biz sizinle bağlantı halindeyiz ve sıhhatli bir duruma girildiği anda bu uçakları sizlere yollayacağız.”
SORU: Biden ile ayaküstü sohbetiniz oldu, bunu merak ediyoruz. ABD’nın S400’lerin Ukrayna’ya verilmesini istediği iddiası Amerikan basınında yer aldı. Türkiye, bu ciddiye alınacak bir iddia diyerek aynı yerden yanıt verdi. Hatta Fahrettin Bey “Batı dünyası bu tür aslı astarı olmayan iddialar yerine ilkin koşulsuz F-35 programına Türkiye’yi katsın.” dedi. Siz keza pek fazlaca kez bu mevzu kapanmış oldu dediniz. ABD inatla, ısrarla niçin bu mevzuyu yeniden gündeme getiriyor? Bir de Amerikan şirketlerinin Rusya’dan çıkacak olması sebebiyle birazcık bu şekilde sıkıntılar yaşanırken gene de bu şirketlerin Türkiye’ye gelişi mevzusunda beklentiniz nedir?
Her şeyden ilkin S400 mevzusunda iyi mi en başta bizim için bu iş kapanmıştır dediysek, bugün de biz aynı noktadayız. Bu mevzu bizim için kapanmıştır. Bunlar müdafa noktasında bizim kendi malımızdır, bu bitmiştir. Bir öteki mevzu Wall Street Journal’ın yazdığına karşı İletişim Başkanımız lüzumlu cevabı tüm hassasiyetiyle aslına bakarsan vermiştir. O yanıt onlara yeter de artar bile. Daha fazlasına da bu mevzuda gerek yok. Şu sebeple bunların tüm işi ortalığı karıştırmak. “Buradan acaba Türkiye’ye iyi mi bir darbe vururuz da onu sıkıntıya sokarız” bu şekilde bir gayretin içindeler. Anında müdahale ederiz, netice alamazlar.
Öteki boyutta, bir tek Amerikan şirketleri değil, dünyanın birçok markası, grubu Rusya’dan ayrılıyor, çıkıyor. Bunlardan ülkemize gelenlere doğal ki kapımız açıktır, buyursunlar gelsinler deriz. Bunun haricinde gene belli ana para gruplarından ülkemize gelip bizde imkanlarını park etmek isteyenler olursa onlar için de doğal ki kapımızı kapalı tutmayız. Buna da kapımız açıktır.
Yaptırımlar noktasında da BM’nin belli çizgilerini ikimiz de değerlendiririz fakat şunu da unutmayalım ki tüm bu adımları atarken bizim Rusya ile olan ilişkilerimizi bir kenara koymamız mümkün değil. Bunu ben fazlaca ilkin de açıkladım biliyorsunuz ki. Zira bugün bir tek organik gaz düşünüldüğünde, kullandığımız organik gazın ortalama yarısını biz Rusya’dan alıyoruz. Bunun yanında Akkuyu Nükleer Enerji Santralimizi bugün Rusya ile yapıyoruz. Biz bunu da bir kenara koyamayız. Ben bunu bugün Macron’a da söylediğimde “haklısın” diyor. Şu demek oluyor ki orada yapılacak herhangi bir şey söz mevzusu değil. Bu konudaki hassasiyetimizi korumak durumundayız. Birincisi ben halkımı karda kışta soğukta bırakamam. İkincisi sanayimizi tamamen sıfırlayamam. Bu tarz şeyleri korumak durumundayız. Biz devletiz, 85 milyon nüfusumuz var. Üzerimize düşen her türlü görevi de yaparız, yapıyoruz. Şu anda Ukraynalılar için 56 civarında insani yardım tırını biz bölgeye yolladık. Bunların içinde gıdası var, giyeceği var, ilacı var. Bunlar hala artarak da devam ediyor.
SORU: İki yıl kadar ilkin Fransa lideri Macron, “NATO’nun beyin ölümü gerçekleşti.” demişti ve siz de buna fazlaca sert bir cevap vermiştiniz. Bugün baktığımız noktada bırakalım NATO’nun beyin ölümünü tekrardan doğuşunu izliyoruz. Macron ile de bir araya geldiniz. Kendisinin de bu krizde arabuluculuk çabaları oldu. Ilk olarak Fransa’nın bu çabalarını iyi mi değerlendiriyorsunuz? ABD Başkanı Biden ile ilişkileri iyi mi değerlendiriyorsunuz? İlk göreve ulaştığında “Öteki ABD Başkanları benzer biçimde başlamadık” demiştiniz.
Macron ile ilgili kısımdan başlamış olalım. Demek ki NATO’nun beyin ölümü gerçekleşmemiş. Bu tarz bir olay de söz mevzusu değilmiş. O fazlaca talihsiz bir açıklamaydı. Bu talihsiz açıklamanın peşinden da Macron şu anda NATO içinde en etken görevi oynayan liderlerden bir tanesi durumunda. Epey gayretli. Gerek Ukrayna gerek Rusya gerek öteki ülkelerle olan görüşmelerde Macron’u fazlaca etken görüyorum. Bununla ilgili olarak da öteki ülkelerin, liderlerin Macron’a bakışı da değmişmiş vaziyette. Tüm bunlarla beraber de Türkiye-Fransa içinde attığımız bazı adımlar vardı. O adımları, Türkiye-Fransa ilişkilerini tekrardan ele almak ve hatta Türkiye-Fransa-İtalya olarak üçlü attığımız adımları tekrardan hayata geçirmek için çalışmalarımızı sürdürmeyi karar altına aldık. Temennim odur ki inşallah seçim sonrası bu yeni süreci kuvvetli bir halde başlatırız diye düşünüyorum.
Biden’a erişince, Biden ile bu zirvede ayaküstü bir hal hatır sorduk. Önümüzdeki süreçte kendisiyle telefon diplomasisiyle bazı mevzuları ele alma fırsatımız olacak. Fakat doğal olarak burada Ulusal Müdafa Bakanım muhatabıyla bu F-16’lar konusunu görüştü.
**SORU: Üçlü dediğiniz Fransa-İtalya-Türkiye STAMP-T füzesini mi kastediyorsunuz?
Evet, Eurosam. O mevzuyu Macron ile görüştüğümüz benzer biçimde Draghi ile de görüştük. Draghi de benden sonrasında Macron ile yapmış olduğu görüşmede bu mevzuyu açtı.
SORU: Savaşın başlamasından bu yana gerek Avrupa gerek ABD’nin çözüme yönelik somut adımlar atmadığını görüyoruz. Zirvede tansiyonun düşürülmesi ya da çözüm odaklı bir eğilim gördünüz mü?
Aslına bakarsak liderlerin büyük bir çoğunluğu tansiyonun düşürülmesinden yana. Şu sebeple ortada son devrin en büyük felaketi yaşanıyor. Binlerce çocuk, hanım, sivil maalesef öldürülüyor. Tüm bu tarz şeyleri görüp de hala “vurun gitsin” demek mümkün değil. İşin maddi boyutuna baktığımız vakit o da ayrı bir yıkım. Şimdi tüm bu gelişmeler karşısında en kısa yoldan burada ateşkes iyi mi olur, bunun hesabı, gayreti içindeler. Bu mevzuda hepimiz ateşkesin bir an ilkin olması hususunu gündeme getiriyor. Temennim odur ki burada hep beraber yapacağımız bir dayanışmayla bunu sağlayalım, bunu başaralım. Eğer bunu başarabilirsek hakikaten insanlığa en büyük hizmeti yapmış oluruz.
SORU: Rusya-Ukrayna savaşı sonrası liderler son dönemde arka arkaya ülkemize geliyorlar. Bu bir tek Rusya-Ukrayna savaşı sebebiyle mi oluyor? Türkiye yaptıklarınızla kilit ülke konumuna geldi fakat acaba yeni bir koridor yada yeni bir seviye için mi liderler Türkiye’ye geliyor? Bilhassa Libya ve Doğu Akdeniz denkleminin de liderlerin Türkiye’ye gelmesinde tesiri var mı?
Ağırlıklı olarak doğal ki Rusya-Ukrayna, bu işin ana başlığını teşkil ediyor. Normal olarak bu ziyaretlerle beraber ikili ilişkilerimizi masaya yatırma fırsatımız da oluyor. Gelen ülkelerle bölgeye dair sorunları da masaya yatırıyoruz. Örnek olarak Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev kardeşimin günübirlik ziyaretinde ana başlığımız Rusya ve Ukrayna oldu. Kendisi de Rusya’yı en iyi tanıyan liderlerden biri. Sayın Putin ile olan ilişkileri malum. Bu savaşı da en iyi çözümleme edenlerden biri. Bu tarz şeyleri kendisiyle fazlaca açık, net konuşma fırsatımız oldu. Polonya Cumhurbaşkanı Duda da burada hakikaten takdire şayan birisi. Polonya bölgede 2 milyon civarında mülteciye ev sahipliği yapıyor. Öteki taraftan şu anda Ukrayna’dan sonrasında Rusya’nın hedefinde olabileceğini düşünüyor. Onun için de doğal kendine bakılırsa tüm tedbirlerini alıyor, almak durumunda. Mesela bugün, Biden Polonya’ya gidiyor. Doğal Ukrayna bir NATO ülkesi değil fakat Polonya hem de bir NATO ülkesi. Polonya’nın bizimle olan diyalogları da ileri derecede. Bu özelliği de var. Dolayısıyla onunla olan münasebetlerimizde öncelikli Rusya-Ukrayna vakası var fakat bunun yanında da doğal Polonya ile ilgili müdafa sanayiine yönelik ilişkilerimizi, ekonomik alandaki ilişkilerimizi görüşme fırsatımız oldu.
Öteki taraftan Yunanistan’ın ziyaretinde doğal ki Yunanistan-Türkiye ilişkilerindeki malum sıkıntıların ortadan kaldırılmasına yönelik ne benzer biçimde adımlar atabileceğimizi görüşme imkanımız oldu. Bundan sonraki süreçte aracılarla değil biz direkt olarak kendimiz görüşmelerimizi yapalım, hususi temsilcilerimiz vasıtasıyla görüşmelerimizi yapalım, bu şekilde sürdürelim diyoruz. Gene öteki gelen liderlerle de iki ülkenin arasındaki ilişkileri ele aldık fakat öne çıkan gene Rusya-Ukrayna mevzusu oldu. En mühim ziyaretlerden bir tanesi de İsrail Cumhurbaşkanı Herzog’un ziyaretiydi. Biz bu süreçte İsrail Başbakanı Benet’in de gelme durumu söz mevzusu. Onun da gelişiyle beraber Türkiye-İsrail ilişkilerinde yeni bir süreci başlatma durumumuz olabilir. Bunun Filistin meselesine de pozitif yönde yansımaları olacağına inanıyoruz. Burada doğal daha fazlaca Doğu Akdeniz ile ilgili beraber neler yapabiliriz mevzusu var. İkili ilişkilerde beraber atabileceğimiz en mühim adımlardan bir tanesi olarak o şekilde zannediyorum ki burada gene organik gaz mevzusu öne çıkabilir. Bunların değerlendirmeleri için ilkin Dışişleri Bakanımı, Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanımı, taraflar tarih belirledikten sonrasında İsrail’e yollayacağız. Bu görüşmeleri Dışişleri Bakanımızın, Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanımızın İsrail’de yapacakları çalışmayla başlatmış olacağız.
SORU: Krizler dünyada güç dengelerini değiştiriyor. Türkiye’nin kesin bir dış politikası var ve vakit Türkiye’yi haklı çıkardı. Türkiye’nin dünyada bir enerji sıkıntısı yaşanırken, liderlerin Türkiye’ye ziyaretleri, bunların hepsini bir araya getirecek olursak, Türkiye’nin enerji hub’ı olma hedefi vardı, bu hedefte mesafenin azaldığını söyleyebilir miyiz?
İnşallah bu önümüze yeni kapılar açacak. Şu anda açıklamayacağım. İnşallah bu yaptığımız görüşmelerle beraber önümüze enerjide fazlaca daha değişik alanlar açılacak ve bunu duyduğunuzda “Bu da nereden çıktı” diyeceksiniz. Bu görüşmelerden inşallah şu şekilde dört dörtlük bir netice çıkacak. İlk görüşmeleri yaptık, inşallah arkadaşlarımız da görüşmeleri devam ettirecekler, bu görüşmelerin devamında da biz bunun açıklamasını yapacağız.
SORU: Dünyada besin güvenliği fazlaca dillendiriliyor. Bu konudaki tehlikeye işaret ediliyor. Türkiye açısından petrol ve besin güvenliği mevzusunda neler söylersiniz?
Besin güvenliği mevzusunda doğal her türlü tedbiri alıyoruz. Bugün dünyada besin güvenliği noktasında sıkıntının yaşanmadığı bir ülke var mı? Her ülkede azca yada fazlaca bir sorun var. Ikimiz de bu aşamada kısmen bu tür sıkıntıları yaşıyoruz fakat tüm tedbirlerimizi alıyoruz. Diyelim ki kırmızı ette mi sorun var, ona bakılırsa adımlarımızı atıyoruz ve derhal hızlıca mekanizmalarımızı çalıştırıyoruz. Diğer tarafta diyelim ki şeker yok dediler. Bir de baktık ki birçok yerde stoklar, depolar dolu. Denetimlerle tepelerine binince derhal şekerler ortaya çıktı. Ayçiçek yağı dediler. Onda da gene Azak Denizi’ndeki 5 tane gemimiz geldi, böylece aniden o iş çözülmüş oldu. Hububatta da benzer durumlar söz mevzusu oldu. Rusya ve Ukrayna’daki ciddi oranda hububat, bakliyat yüklü gemilerimiz geldiler, geliyorlar. Türkiye, bu sektörlerde Tanrı’ın izniyle sorun yaşamaz. Türkiye bu tarz şeyleri aşmaya muktedir, kuvvetli bir ülke. Sadece Türkiye’de muhalefetin siyasal ahlakı batkı etmiş durumda. Sorun burada. Muhalefetteki siyasal ahlakın batkı edişi sadece işte bu tür dedikoduları, bu tür manipülasyonları ortaya çıkarıyor ve bu manipülasyonlardan da benim vatandaşım ister istemez rahatsız oluyor. Biz tüm bu tarz şeyleri hızlıca aşabilecek kabiliyetteyiz, güçteyiz, bundan asla kimsenin endişesi olmasın. Şu an itibarıyla da önümüzde Ramazan var. Ramazan ile beraber inşallah yurttaşlarımıza en küçük bir sorun, en küçük bir kaygı yaşatmayacağız ve rahat bir Ramazan’ı halkımızla beraber yaşayacağız.
SORU: CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, grup toplantısında “Geçmişte Türkiye sözü dinlenen bir ülkeydi fakat şu anda Türkiye diyince sırtlarını dönüyorlar.” diye cümle sarf etti. Bununla değerlendirmeniz nedir?
Arka arkaya tüm devlet başkanları, hükümet başkanları ülkemize geliyorken, bunun yanında bizimle yoğun bir telefon diplomasisi yürütüyorken iyi mi hepimiz sırtını dönmüş oluyor? Yalnız Mart ayında liderlerle 40’ın üstünde karşı karşıya görüşmem ya da telefon temasım oldu. Rusya Devlet Başkanı Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile devamlı telefon görüşmeleri yapıyoruz. ABD Başkanı Biden ile de telefonla görüştük. Gene bu ay Azerbaycan Cumhurbaşkanı kardeşim Aliyev’i, İsrail Cumhurbaşkanı Herzog’u, Yunanistan Başbakanı Miçotakis’i, Almanya Şansölyesi Scholz’u, Polonya Cumhurbaşkanı Duda’yı, Cenup Kore Başbakanı Kim Boo-Kyum’u, Hollanda Başbakanı Rutte’yi, Kosova Cumhurbaşkanı Osmani-Sadriu’yu devletimizde konuk ettik. BM Genel Sekreteri Guterres, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, AB Komisyonu Başkanı Leyen ve AB Konseyi Başkanı Michel’in yanı sıra Fransa, Avusturya, Moldova, Sırbistan, Litvanya, Belarus, Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan cumhurbaşkanları ile Hollanda, İngiltere, Kanada Başbakanlarıyla ek olarak telefon görüşmelerimiz de oldu. Antalya’da da NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Arnavutluk Başbakanı Rama, Kazakistan Kurucu Cumhurbaşkanı Nazarbayev, Slovenya Cumhurbaşkanı Pahor, Bosna Hersek Başkanlık Konseyi üyeleri Caferoviç ve Dodik, Bulgaristan Başbakanı Petkov, Gine Bissau Cumhurbaşkanı Embalo, Irak Bölgesel Yönetimi Başbakanı Barzani, Nijer Cumhurbaşkanı Bazum, Sierra Leone Cumhurbaşkanı Bio, Liberya Cumhurbaşkanı Weah ile görüştük. Bu NATO Zirvesinde de gene Fransa Cumhurbaşkanı, İtalya, Estonya, İspanya ve Birleşik Krallık Başbakanlarıyla ikili görüşmeler yaptım. Tüm bu görüşmeler bu ay içinde oldu. Her biri de ülkemizin sulh için yürüttüğü dış ilişkiler çabalarını takdir ettiklerini bilhassa belirtiyor. Şimdi kalkıp da “Dünya Türkiye’ye sırtını dönüyor” demek akılla, mantıkla izah edilecek bir şey değil.
SORU: Seçim Kanunu değişikliğiyle ilgili muhalefetin eleştirileri ve iddiaları var. Iyi mi değerlendiriyorsunuz?
Bu Seçim Yasası’yla ilgili olarak hepimiz Cumhur İttifakı olarak çalışmamızı tüm samimiyetimizle ortaya koyduk. Barajı belirledik ve bu mevzuda da MHP Genel Başkanı Sayın Devlet Bahçeli en küçük bir tereddüt göstermedi. Gene bu şekilde bir tayyare seyahatinde barajı açıklamıştık ve yüzde 7 demiştik. Yüzde 7 baraj teklifimizi o vakit Sayın Devlet Bey de aynen kabul edip lüzumlu ekibine yönerge vermişti. Baraj mevzusu yüzde 7 olarak şu anda ilgili arkadaşlarımızın çalışmalarına girmiş oldu. Aslına bakarsan üstünde durulan mevzu da daha fazlaca bu baraj meselesiydi. Baraj mevzusunda da ihtilaf falan da olmayınca aslına bakarsan emekleri bitirdik. Arkadaşlarımız da gerek Yaşamsal Bey gerek Feti Bey bu meydana getirilen emek vermeyi Meclis’e taşıdılar. Şu anda Meclis’te de Anayasa Komisyonunda kabul edildi. Fazla vakit harcamadan hızlıca inşallah bu yeni yasayı çıkaracağız.”
ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ
Kaynak: webhane.com