Son yıllarda yazılım sektörü, dijital dönüşümün hız kazanmasıyla beraber mühim bir yükseliş gösteriyor. Günümüzde neredeyse her sektör, iş süreçlerini daha verimli hale getirmek ve rekabet pozitif yanları elde etmek için yazılım çözümlerine gereksinim duyuyor.

Bundan dolayı, yazılım geliştirme becerileri giderek daha çok talep görüyor. Hepimiz de bu içeriğimizde yazılıma adım atmak isteyen kişiler için “yazılım nedir?”, “yazılıma iyi mi başlanır?” ve “yazılıma başlarken hangi dili tercih etmeliyim?” sorularını cevaplandıracağız. O halde ilk olarak yazılımın ne işe yaradığını öğrenelim.

Yazılım nedir?

Yazılım, bilgisayarlarla yazışma oluşturmak, talimatlar vermek ve istenen görevleri gerçekleştirmek için kullanılan bir takım kod bütünüdür. Bu kodlar, bilgisayar sistemlerinde verilerin işlenmesini, görevlerin gerçekleştirilmesini, uygulamaların çalıştırılmasını ve birçok değişik işlevin yerine getirilmesini sağlar.

Yazılımın temel amacı, bir bilgisayarın donanımını yönetmek ve bilgisayarın anladığı dilde talimatlar vermek için kullanılmasıdır. Bu talimatlar, belirli bir programlama dili kullanılarak yazılır. Programlama dilleri ise insanların anlayabileceği bir dilde yazılan kodları, bilgisayarın anlayacağı bir dile çevirir. O halde yazılıma adım atmak isteyenler için “Yazılıma iyi mi başlanır?” sorusunun cevabına geçelim.

Yazılıma iyi mi başlanır?

Yazılım sektöründe çalışmak isteyen pek fazlaca şahıs, iyi mi başlayacağını bilmediği için bir adım atamıyor. Bu da bazı kararsızlıklara niçin oluyor. O halde “yazılıma iyi mi başlanır?” sorusunu adım adım cevaplandıralım.

1) Temel bilgisayar kavramlarını öğrenin

Yazılım öğrenmeye geçmeden ilkin temel bilgisayar kavramları hakkında data sahibi olmanız, yazılımın mantığını anlamanız mevzusunda destek olacaktır. Mesela işlemci, RAM ve ekran kartı benzer biçimde donanımların iyi mi çalıştığını anlayın. Bu, yazılım öğrendiğiniz sırada mantığı daha kolay kavramanızı elde edecektir.

2) Yazılıma adım atmak için alan belirleyin

Kodlanabilen her şey birer yazılım olduğundan bu sektörde pek fazlaca alan bulunuyor. Bunlar içinde son yıllarda en popülerleri internet sayfası geliştirme, mobil uygulama geliştirme ve oyun geliştirme. Doğal suni zeka ve DevOps benzer biçimde alanlar da var sadece bunlar yeni süregelen birisi için zor gelecektir.

Ilk olarak kendinize yazılım ile ne yapmak istediğinizi mesele. Örnek olarak bir internet sayfası mi geliştirmek istiyorsunuz, yoksa mobil uygulama mı? Doğrusu her şeyden ilkin, bu sektörde hangi alanda varlık göstereceğinizi belirlemelisiniz.

3) Back-end mi, Front-end mi yoksa Full-stack mi?

Alanı seçtikten sonrasında da yazılımın arka tarafında mı, ön tarafında mı yoksa her iki tarafta da mı çalışacağınızı belirlemelisiniz. Zira buna nazaran programlama dili öğreneceksiniz.

Peki bu üç taraf arasındaki fark ne?

Back-end

Bir yazılım projesinin arka planında gerçekleşen işlemlere denir. Bir örnek vermek gerekirse, bir internet sayfasında yazışma formunu doldurduktan sonrasında “Gönder” düğmesine bastığınızda, formdaki bilgilerin web sitesinin veritabanına kaydedilmesi işlemi, back-end tarafında gerçekleşir. Bu alanda çalışan yazılımcıya ise Back-end geliştirici denir.

Front-end

Bir yazılım projesinin kullanıcı ile etkileşimde bulunmuş olduğu arayüze denir. Kullanıcının internet sayfasını yada uygulamayı görüntülediği kısım olarak düşünebilirsiniz. Mesela, bir web sitesinin tasarımı, düğmeleri, menüler yada bundan önceki maddedeki formun tasarımına front-end denir. Bu alanda çalışan yazılımcılara ise Front-end geliştirici denir.

Full-stack

Hem Front-end hem de Back-end tarafında çalışabilen ve her iki bölümde de becerilere haiz olan bir yazılım geliştiricisine denir. Bu kişiler, bir yazılım projesinin hem kullanıcı arayüzünü oluşturan front-end kısmında hem de arka planda gerçekleşen işlemleri kodlayan back-end kısmında çalışabilir.

Full-stack geliştiriciler, projenin tamamını anlayabilen ve geliştirebilen kabiliyetlere haizdir. Bu, kullanıcı arayüzünün tasarımından başlayarak veri tabanı yönetimi ve sunucu tarafı programlamaya kadar geniş bir yelpazede çalışabilmeleri anlamına gelir.

İş

Full-stack geliştiriciler, iş bulma ve para kazanma mevzusunda kimi vakit daha öne çıkarlar. Bu sebeple her iki tarafta da çalışabilmeleri, işverenler için bir avantajdır. Zira iki taraf için iki yazılımcı ile çalışmak yerine tek bir yazılımcıyı tercih edebilirler.

Öte taraftan Full-stack yazılımcılar, bir Front-end yada Back-end geliştiriciye gereksinim duymadıkları için, bir projeyi kendi başlarına inşaa edebilirler. Bundan dolayı kendileri için de avantajlı olurlar. Doğal bu söylediklerimiz, Front-end yada Back-end yazılımcıların, Full-stack geliştiricilere karşı geride kalmış olduğu anlamına gelmesin. Öteki iki taraftan yazılımcılara da gereksinim duyuluyor.

“Yazılıma hangi dil ile başlamalıyım?” sorusunun cevabına geçelim.

4) Yazılıma adım atmak için dil seçimi

Yazılıma başlarken hangi programlama dilini tercih etmeniz gerektiği, seçtiğiniz alana ve hedeflerinize bağlıdır. Zira aslına bakarsan bu yüzden dil seçimine geçmeden ilkin bu tarz şeyleri belirledik. Sadece bunu bir kenara bırakarak, yazılıma, nesne yönelimli bir programlama dili olan C# ile başlamanızı tavsiye ederiz.

Bu dil ile yazılımın algoritma ve mantığını kavrayabilirsiniz. Nesne yönelimli olmayan bir programlama dili ile başladığınızda mantığı anlamayabilir, haliyle sıkılabilirsiniz. C#‘ı öğrendikten sonrasında ise alanınıza uygun bir dil ile devam edebilirsiniz.

İşte alanlara nazaran popüler ve tavsiye ettiğimiz diller:

Web Tasarım & Geliştirme:

• Front-end: HTML, CSS, JavaScript
• Back-end: C# (ASP.NET Core MVC), PHP, JavaScript (Node.js), Python (Django)

Web geliştirme alanında front-end tarafında çalışırken, HTML ve CSS dillerini ne olursa olsun bilmelisiniz. HTML (HyperText Markup Language), web sayfalarının yapısını ve içeriğini tanımlamak için kullanılan bir işaret dilidir. Sayfaların başlık, başlık, paragraf, fotoğraf, bağlantı benzer biçimde unsurlarını oluşturmak için HTML kullanılır.

CSS (Cascading Style Sheets) ise web sayfalarının görünümünü ve düzenini denetlemek için kullanılan bir yoldam dilidir. CSS yardımıyla HTML elemanlarına renk, boyut, hizalama, kenarlık benzer biçimde özellikler vererek sayfaları görsel olarak tasarlayabilirsiniz.

HTML ve CSS, bir web sayfasının temel taşıdır. Bu dilleri öğrenerek, kullanıcı arayüzlerini oluşturabilir ve web sayfalarını istediğiniz şekilde tasarlayabilirsiniz. Ek olarak, JavaScript’i de Front-end geliştirme sürecinde kullanarak etkileşimli özellikler de ekleyebilirsiniz.

Mobil Uygulama Geliştirme:

• Android: Flutter (Dart), React Native (JavaScript), Kotlin
• iOS: Flutter (Dart), React Native (JavaScript), Swift
• Cross-platform SDK’lar: Flutter (Dart), React Native (JavaScript)

Flutter ve React Native, birer cross-platform yazılım geliştirme kitidir. Flutter, Dart programlama dilini kullanıyorken, React Native ise JavaScript. Her iki SDK’nın arkasında, sırasıyla Google ve Meta var. Doğrusu destek büyük.

Cross-platform Flutter ya da React Native SDK’sı ile bir mobil uygulama geliştirdiğinizde, bunu hem Android hem de iOS’ta çalıştırabilirsiniz. Doğrusu iki ayrı platform için değişik bir kod yazmanıza gerek kalmaz. Bu sebepten dolayı yazılım şirketleri, son yıllarda Flutter ya da React Native geliştiriciler de aramaya başladı. Doğal Android ve iOS için ayrı yazılımcı arayan şirketlerin de sayısı bir fazlaca fazla.

Oyun Geliştirme:

• Unity oyun motoru: C#
• Unreal Engine oyun motoru: C++

5) Yazılıma adım atmak için öğrenme kaynakları!

Yazılım öğrenmek için ilk olarak bir kaynağa ihtiyacınız var. Öğrenme sürecinde, web büyük bir kaynak sağlayıcısıdır. Seçtiğiniz dilin temellerini öğrenmek için binlerce parasız içerik bulunmaktadır. Bu kaynaklardan bazıları şunlar;

Yazılı kaynaklar:

Videolu kaynaklar (YouTube):

• C#
• Web Tasarım (Front-end):
• Web Geliştirme (Back-end):
• Mobil Uygulama Geliştirme:
• Oyun Geliştirme:

“Yazılıma iyi mi başlanır?” sorusunu cevaplandırdık. O halde bu süreçte ne olursa olsun bilmeniz ve dikkat etmeniz gerekenlere geçelim.

Kesinlikle aklınızda bulundurmanız gerekenler

Telefondan yazılım öğrenebilir miyim?

Telefondan bir yazılım dilinin temellerini öğrenebilirsiniz. Bunun için eğitim veren pek fazlaca mobil uygulama var. Kod çalıştırabileceğiniz uygulamalar da yok değil. Sadece ne yazık ki yazılım alanında ilerlemek istiyorsanız, ne olursa olsun bir bilgisayara gereksinim duyacaksınız.

Geç kaldım mı?

Yazılıma adım atmak isteyen kişiler kimi vakit “geç kaldım” diyerek bundan vazgeçiyor. Bunun için şunu diyebiliriz ki; Bu iş için geç kalmak benzer biçimde bir unsur yok. Doğal ki 80 yaşındaki bir insan bunda güçlük yaşayabilir.

Sadece gene de, teknik olarak öğrenemez diyemeyiz. Sektörde yaş bakımından fazlaca fazla çeşitlilik var. 12 yaştan 40 yaşa kadar yazılıma yeni süregelen pek fazlaca kişiyle karşılaşabilirsiniz. Probleminin cevabına gelecek olursak, geç kalmadınız.

İngilizce

Yazılım dünyasında İngilizce’nin önemi büyüktür. İnternetteki kaynakların bir çok yada yazılım terimlerinin çoğunlu İngilizce olduğundan temel seviyede bilinmesi önemlidir. Bu dili öğrenerek, daha çok kaynağa erişebilir, gelişmiş dökümantasyonları anlayabilir ve küresel yazılım topluluğuyla daha etkili bir halde yazışma kurabilirsiniz.

Bu sebepten dolayı kim bilir yazılıma başlamadan ilkin İngilizce’yi temel seviyede öğrenmeyi düşünebilirsiniz. Doğal bunun bir gereksinim olmadığını da belirtelim. Yazılım öğrendiğiniz süreçte web üstünden pek fazlaca kaynak araştırması yapmanız gerekeceği için, aslına bakarsan isteseniz de istemeseniz de temel seviyede İngilizce öğreneceksiniz.

Pes etmemek

Yazılım öğrenirken hatalarla karşılaşmanız kaçınılmazdır. Bu normaldir ve sizin gelişiminizin bir parçasıdır. Pes etmek yerine, hataları bir fırsat olarak görün. Çözüm odaklı düşünün, hataları çözümleme edin ve çözmek için web üstünden araştırma yapın. Yazılım geliştirme sürecinde sabırlı olmak ve azimle çalışmak önemlidir.

İnternette araştırma kabiliyeti

Yazılım öğrenirken yada proje geliştirirken karşılaşacağınız sorunları çözmek için internette araştırma yapmak büyük bir beceridir. Hata mesajlarını yada sorunları internette aramak bile kolay bir araştırmadır.

Stack Overflow, GitHub benzer biçimde platformlar ve çeşitli forumlar, yazılım geliştirme topluluğunun büyük bir deposudur. İnternet araştırma becerilerinizi geliştirerek sorunlarınıza daha süratli ve etkili çözümler bulabilirsiniz.

Aynısını geliştirmeye çalışın

Yazılım öğrendiğiniz sırada kendinizi geliştirmek ve bilginizi pekiştirmek için bir proje bulup, onun aynısını geliştirmeye çalışabilirsiniz. Mesela bir web sitesinin yada mobil uygulamanın aynısını kodlamayı deneyebilirsiniz. Buna, yazılım sektöründe proje clone’u geliştirmek deniyor.

Projeler geliştirin

Bir tek bir dilin temeli öğrenildiği vakit ne yazık ki derhal yazılımcı olunmaz. Projeler geliştirerek daha fazlaca deneyim edinmeli ve data sahibi olmalısınız. Bu sebeple ileride yazılım ile ilgili bilmiş olduğunuz bilgilerin büyük çoğunluğunu, proje geliştirdiğiniz sırada öğreneceksiniz. Bundan dolayı öğrenme aşamasında bunun için lüzumlu önemi gösterin.

Projelerinizi paylaşın

Öğrenme sürecinde geliştirdiğiniz tüm projerlnizi Github benzer biçimde yazılımcıların toplumsal medyası olarak görülen platformda ne olursa olsun paylaşın. Yazdığınız kodlar her ne kadar sizi çömez benzer biçimde gösterecek olsa da, ileriki zamanlarda yayınladığınız projeler, sizin gelişiminizi kanıtlar özellikte olacak.

Aynı kodu yazmayın

Öğrenme aşamasında sizinle data paylaşan bir eğitmen yada kişinin yazdığı kodu kullanmayın. Kendi kodunuzu yazmaya çalışın. Hata yapabilecek olsanız bile bundan çekinmeyin. Mesela eğitmen, konsol üstünde bir yapılacaklar sıralaması uygulaması geliştiriyse, siz de not defteri geliştirmeye çalışın.

Hedefiniz para kazanmak olmasın

Yazılıma adım atmak isterken hedefiniz para kazanmak değil, iyi bir iş çıkarabilmek için kendinizi geliştirmek olmalı. Eğer para kazanma odaklı olursanız, başarıya ulaşmış olma ihtimaliniz düşük. Bu sebeple para, kendinizi geliştirmenin önüne geçecektir.

Yazılımı ne kadar sürede öğrenebilirim?

Yazılım öğrenmek asla bitmez. Sizler bir programlama dilinde ustalaşmış seviyede olsanız bile, her geçen gün yeni şeyler öğrenirsiniz. Haliyle bu da sizin aslına bakarsak yazılımı halen tamamen öğrenmemiş olduğunuzu gösterir.

Yazılım için matematik lüzumlu mi?

Bu soruya web üstünde pek fazlaca kez denk gelmiş olabilirsiniz. Ilk olarak yazılım için matematiğin lüzumlu olup olmadığına yanıt verebilmek için alana bakmalıyız. Eğer bir tek bir mobil uygulama geliştiricisi olacaksanız, dört işlem matematik bilgisi kafi olacaktır.

Sadece suni zeka tarafına geldiğimizde aynı şeyi söyleyemeyiz. Bu sebeple suni zeka, verilerden öğrenme ve kararlar alma kabiliyetine haizdir. Bu sistemlerin temelini oluşturan algoritmalar, matematiksel kavramlar ve işlemler üstüne kurulur.

Öte taraftan Lineer cebir, suni zekanın temelini oluşturan bir matematik dalıdır. Vektörler, matrisler ve doğrusal denklemler benzer biçimde kavramlar, suni zekanın modelleme ve hesaplama süreçlerinde sıkça kullanılır. Bu sebeplerden dolayı suni zeka alanında gelişmek için matematikte iyi olmanız gerekir.

Bir mobil uygulama geliştiricisi yada web geliştiricisi olacaksanız, bu süreçte dört işlemin ötesine fazlaca ender geçeceksiniz. Eğer ki matematik seviyeniz düşükse ve ileri düzey bir bilgiye ihtiyacınız olursa, web üstünden yapabileceğiniz kolay bir araştırma ile istediğinize ulaşabilirsiniz.

Ne kadar sürede yazılımcı olurum?

Aslına bakacak olursak yazılımcı olmak için yazılım ile ilgilenilmesi ihtiyaç duyulan bir süre yada kontrol formu yok. Eğer ki yazılım bilginiz ile ortaya bir ürün çıkarabiliyor ve bu üründen bir maddi kazanç sağlayabiliyorsanız, sizler bir yazılımcısınızdır.

Yazılımdan iyi mi para kazanabilirim?

Bu sual için mantıktan yola çıkalım. Kendinizi internet sayfasına gereksinim duyan sadece hiçbir şekilde kod bilgisi olmayan bir şahıs olarak düşünün. Bu bağlamda, bir yazılımcıya ihtiyacınız var. Tam bu aşamada karşınızda iki aday var; Birinci şahıs size istediğiniz internet sayfasını geliştirecek ve taleplerinizi gerçekleştirecek.

İkinci şahıs ise istediğiniz internet sayfasını geliştiremeyebilir. Bu sebeple bilgisi yetersizdir. Haliyle taleplerinizi de karşılayamaz. Burada mantığa nazaran yanıt verecek olursanız, doğal ki birinci kişiyi seçerdiniz bundan dolayı size destek olabilecek tek şahıs o.

Doğrusu eğer ki bir kişiye istediği internet sayfasını, mobil uygulamayı yada alanınız her her neyse sizden istenen sistemi geliştirebilecek bir seviyedeyseniz, alan kişi bulduğunuz takdirde para kazanabilirsiniz. Fakat demin verdiğimiz örnekteki ikinci şahıs benzer biçimde olursanız, kimse sizi tercih etmeyeceği için para kazanabilmeniz da neredeyse imkansızdır.

Satın alan bulmak içinse çeşitli freelancer web sitelerinde duyuru listeleyebilir ve toplumsal medya medya platformlarında etken olarak paylaşımlar yaparak, insanların dikkatini çekmeye çalışabilirsiniz. Bu aşamada çevrenizin ve geçmiş iş tecrübelerinin de mühim bulunduğunu belirtelim.

Zira bir kişiye yazılım geliştirdiğinizde, o şahıs bu işten memnun kaldıysa, yüzde 85 ihtimalle sizi her fırsat bulduğunda tavsiye edecektir. Tavsiye etmiş olduğu şahıs de sizin kapınızı çaldığında, sadık bir alan kişi kitlesi oluşturacaksınız. Bundan dolayı her işinizi kaliteli hayata geçirmeye çalışmalısınız. Mutlu bir alan kişi bırakmak için çabalamak oldukça mühim.

Bu içeriğimizde yazılıma adım atmak isteyenler için “yazılıma iyi mi başlanır?” ve “yazılıma başlarken hangi dili tercih etmeliyim?” sorularına yanıt verdik. Görüşlerinizi aşağıdaki Yorumlar kısmından bizlerle paylaşabilirsiniz.