Karında midenin derhal arkasında bulunan bir bez olan pankreas, esas olarak 50 yaş ve üstündekileri etkisinde bırakır. Önceleri daha fazlaca erkeklerde görülen bu durum, hanımlarda da giderek daha sık görülmektedir.

Kanserden ölümlerin önde gelen sebeplerinden kabul edilen pankreas kanseri, 2 tip olan pankreas hücrelerinden oluşur. Endokrin hücreler, insülin üretirler ve kan şekerinin düzenlenmesine katılırlar. Ekzokrin hücreler ise sindirimi kolaylaştıracak sindirim enzimleri salgılarlar.

Bu hücrelerin anormal şekilde çoğalmaları pankreas kanserine neden olur.

PANKREAS KANSERİ BELİRTİLERİ

Pankreas kanserinin tedavisindeki en büyük sorunlardan biri, erken evrelerde çoğu zaman asemptomatik olmasıdır, bu yüzden hastalık çoğu zaman fazlaca ileri bir aşamada keşfedilir. Ek olarak, pankreas kanseri emareleri fazlaca karakteristik değildir ve tanıyı geciktiren öteki hastalıkların emareleri ile karıştırılabilir.

En yaygın ilk 3 emare şunlardır:

– İştah kaybı ve kilo kaybı,

– Sarılık. Tümör pankreasın başlangıcında yer alıyorsa, safra kanalını sıkıştırdığı için safranın karaciğerden bağırsağa boşaltılmasını engeller. Kişide sarı gözler ve cilt, nefes renkli dışkı, koyu renkli idrar ve kimi zaman tüm vücutta kaşıntı görülür.

– Şiddetli karın ağrısı. Bu ağrılar sırta ve sol taraftaki kaburgaların altına yayılır.

PANKREAS KANSERİNİN NEDENLERİ

Pankreas kanserinin sebepleri hemen hemen tanımlanmamıştır. Sadece, birkaç risk faktörü olduğu bilinmektedir:

– Sigara içmek. Araştırmalara nazaran, sigara içmek pankreas kanserine yakalanma riskini 3 kat artırır ve dünya genelinde gözlemlenen pankreas kanserlerinin yüzde 30’unda rol oynar.

– Dengesiz beslenme ve fazla kilo. Doymuş yağlar, hayvansal proteinler açısından fazlaca varlıklı ve lif açısından fazlaca düşük bir rejim aşırı kiloyu ve pankreas kanserini tetikleyebilir. Bu faktörlere fizyolojik hareketsizlik de eklenirse risk daha da artar.

– Alkolizm. Ağır ve tertipli alkol tüketimi kronik pankreatit (pankreasın kronik iltihabı) riskini artırır.

– Belirli hastalıklar da pankreas kanserini tetikleyebilir. Tip 2 diyabet pankreas kanseri riskini 2 katına çıkarır. Kistik fibroz da bu riski artırır.

– Genetik faktörler de etkilidir. Genetik unsur pankreas kanseri vakalarının yüzde 5’inde yer verilmiştir.

– Çevresel faktörler de pankreas kanseri üstünde etkilidir. Pestisitlere ve ağır metallere maruz kalmak, pankreas kanseri riskini artırır.

PANKREAS KANSERİ TEDAVİLERİ

Pankreas kanseri tedavisinin seçimi birkaç faktöre bağlıdır. Hastanın yaşı, genel sıhhat durumu, kanserin gelişim aşaması, tümörün boyutu ve yeri tedavi alternatifleri için önemlidir.

Cerrahi Yöntem

Bu, pankreas kanserini potansiyel olarak tedavi edebilen tek tedavidir. Sadece, kanser erken teşhis edilmişse, tümörün boyutu fazlaca büyük değilse, hastanın tıbbi durumu yeterince iyiyse ve fazlaca yaşlı değilse düşünülebilir. Tüm bu koşullar, pankreas kanserlerinin yalnız yüzde 20’sinin ameliyat edilebilir olduğu anlamına gelir. Cerrahi müdahalenin sonunda kemoterapi tedavisi kanserin nüksetme riskini sınırlayabilir.

Kemoterapi

Ameliyat edilemeyen tüm pankreas tümörü vakalarında birkaç hafta süresince reçete edilebilir. Oral tedavi yada enjeksiyon yöntemiyle uygulanan ilaçlar tümörü denetim altına almayı, semptomları yatıştırmayı ve hastanın yaşam beklentisini artırmayı amaçlar.

Radyoterapi

Pankreas ve yakındaki lenf düğümlerini hedef alan ışınları kullanarak tedavi gerçekleşir. Bu teknik çoğu zaman kemoterapi ile beraber kullanılır.

Stent Yerleştirilmesi

Safra kanalı yada duodenum tıkalıysa, kanserli tümör onları sıkıştırdığı için endoskopi ile stent yerleştirerek tıkanıklığı açmak mümkündür. Amaç hastanın semptomlarını (sarılık, ağrı, mide bulantısı vb.) hafifletmektir.

PANKREAS KANSERİNİ ÖNLEMEK İÇİN İPUÇLARI

Pankreas kanseri için risk faktörlerini azaltmak için bazı önlemler alabilirsiniz:

– Sigarayı bırakın ve başkalarının dumanına da maruz kalmayın.

– Sıhhatli beslenin. Oldukça yağlı gıdalardan, işlenmiş endüstriyel ürünlerden, aşırı hayvansal proteinlerden kaçının (bitkisel proteinleri tercih edin). Yeterince rejim lifi yiyin. Kuru meyveler, baklagiller, tam tahıllar iyi oranda lif ihtiva eder.

– Alkol tüketmeyin. Ağır ve tekrarlayan alkol tüketiminin zararı dokunan tesiri pankreas kanseri oluşumunda etkilidir.

– Diyabetinizi yönetin. Çoğu zaman aşırı kiloluluk ile bağlantılı olan tip 2 diyabet, fazlaca fazla insülin üretimi gerektirdiği için pankreası yorar.

– Hareketsiz bir yaşam tarzından kaçının. Her gün minimum 30 dakika yürüyüş benzer biçimde bir fizyolojik aktivite yapın.

– Sıhhatli bir çevreye haiz olun. Pestisitler yada ağır metallerle yeniden yeniden temastan kaçının.