Yiyecek sonrasında şişkinlik, ağrı ve bulantı gastroparezis habercisi olabilir

Uzm. Dr. Ali Osman Buğdaycı, “Yiyecek sonrasında midede şişkinlik, bulantı, kusma, şiddetli karın ağrısı olan her hastada gastroparezis ne olursa olsun akla gelmelidir” dedi.

Yemek sonra şişkinlik, ağrı ve bulantı gastroparezis habercisi olabilir

İç hastalıklar alanında vazife icra eden Uzm. Dr. Ali Osman Buğdaycı, halk içinde mide tembelliği olarak da malum gastroparezise ilişkin mühim açıklamalarda bulunmuş oldu.

Uzm. Dr. Buğdaycı, gıdaların mideden bağırsağa geçmesinde gecikme olarak tanımlanan gastroparezisin toplumun yüzde 4’ünü etkilediğini belirtti.

“Gastroparezis, hastalarda yemekle ortaya çıkan bulantı, kusma, karın ağrısı ve göğüste sıkışma hissine niçin olur.” sözlerini kaydeden Buğdaycı, açıklamalarını şu şekilde sürdürdü:

“Bunların sonucunda hastalarda beslenme yetersizliğine bağlı kilo kaybı ve yaşam kalitesinde düşme ortaya çıkar. Yenilen gıdaların mideden bağırsağa geçişinde gecikme sebebiyle, başlangıçta hastalarda yalnızca yiyecek sonrası midede şişkinlik görülür.”

“HASTALAR YEMEK YEMEKTEN KORKAR HALE GELEBİLİR”

Seneler içinde midede gelişme ve sarkma geliştiğine dikkati çeken Uzm. Dr. Buğdaycı, “Bu aşamadan sonrasında hastada daha rahatsız edici şikâyetler ortaya çıkar. Yediklerini çıkarmadan rahatlayamaz hale gelirler ve her yiyecek sonrası şiddetli kramp tarzında karın ağrıları ve büyümüş midenin diyafragmaya basısı sonucu göğüste sıkışmalar ortaya çıkar. Hastalar bu emareler sebebiyle yiyecek yemekten korkar hale gelirler.

Hem kusma, ağrı, göğüste sıkışma korkusu hem de yediklerinin mühim kısmını geri çıkarmaları, hastalarda zaman içinde ciddi kilo kayıplarına ve yaşam kalitelerinin düşmesine niçin olur. Hastalığın tüm belirtilerinin ortaya çıkması averaj 4 ila 5 yılda olur. İlk yıllardaki şişkinlikten kilo yitirilmesine geçen süre averaj 5 senedir. Gastroparezisde averaj tanı süreleri genel anlamda 6 yıldan daha fazladır.” şeklinde konuştu.

“MİDEYİ BYPASS EDEN CERRAHİ YÖNTEMLER VEYA BESLENME DEĞİŞİKLİKLERİ GEREKEBİLİR”

Uzm. Dr. Buğdaycı, hastaların neredeyse tamamına bir yada birkaç kez gastroskopi yapıldığına değinerek şu detayları verdi:

“Tespit edilen bulgularla gastrit, mide yiyecek borusu reflüsü yada ülser tanılarıyla senelerce tedavi edilirler ve hastaların teşhisi gecikir. Gastroparezis tanısında en mühim adım, gastroparezisin akla getirilmesidir. Sonraki adımlar mide büyümesinin, mide sarkmasının, mide boşalım gecikmesinin, rahat baryumlu grafilerle (mide duodenum grafisi) tespit edilmesidir.

Devamında mide çalışmasını inceleyen öteki testlerle tanı doğrulaması yapılır. Gastroparezisin tanısının konulmasından sonraki adım sebebinin tespitine yönelik tetkiklerdir.

Tedavisi tamamen nedene yöneliktir. Bazı gastroparezis sebepleri rahat ilaçlarla kolayca tedavi edilirken, bazılarında mideyi bypass eden cerrahi yöntemler yada beslenme değişimleri gerekebilir. Bugünkü bilgilerle bile gastroparezis hastalarının yüzde 40’a yakınında niçin tespit edilememektedir (idiopatik gastroparezis).

“HASTALARININ YÜZDE 30’UNDA GASTROPAREZİSİN NEDENİ KONTROLSÜZ ŞEKER HASTALIĞIDIR”

Gastroparezis hastalarının yüzde 30’unda gastroparezisin sebebi kontrolsüz şeker hastalığıdır. Bunlar haricinde ender görülen iltihaplı hastalıklar ve bazı romatizmal hastalıklarda gastroprezise niçin olabilir. Bu hastalıklardan mide, on iki parmak bağırsağı ve jejunumda uzun soluklu iltihaplara ve bunun sonucu mide kasında hasara, bağırsaklarda darlığa yol açan kronik iltihaplı hastalıklarda gastroparezis, rahat antiinflamatuar ilaçlarla 1 ay kadar kısa sürede tedavi edilmektedir.”

“MİDE HIZLANDIRICI İLAÇLAR VE DİYET HASTALARIN ŞİKÂYETLERİNİ AZALTMADA ETKİLİ OLABİLİR”

Sadece vakaların yüzde 70’ine yakınının şeker hastalığı benzer biçimde kati tedavisi olmayan kronik hastalıklar ya da sebebi bilinmeyen gastroparezis vakalarından oluştuğunu ifade eden Uzm. Dr. Buğdaycı, “Bu vakalarda etkin bir ilaç tedavisi yoktur. Erken dönemde ilaç kullanılırken, son dönem emareleri gelişen hastalarda çoğunlukla mideyi bypass eden cerrahi ya da endoskopik tedavi şekilleri gerekir. Bu yüzden gastroparezis vakalarının erken tanısı büyük ehemmiyet taşır. Yiyecek sonrası şişkinlik ve reflü yakınması olan her hastaya ilk olarak gastroskopi yapılmalıdır. Mide çıkış darlığı, yiyecek borusu alt ucunda darlık ya da büyük bir mide fıtığı tespit edilemeyen her vakaya mide hacminde gelişme, mide sarkması ve mide boşalımında gecikme açısından incelemek için ilaçlı mide ve on iki parmak bağırsağı filmi ile uzun (jejenuma kadar uzanan) endoskopi yapılmalıdır. Bu filmle gastroparezis lehine bulgu tespit edildiğinde, erken dönem vakalarda, mide hızlandırıcı ilaçlar ve rejim hastaların şikâyetlerini azaltmada etkili olabilir.

“KİLO KAYBINA NEDEN OLAN ÖNEMLİ BİR SAĞLIK SORUNUDUR”

Gastroparezis, toplumun yüzde 4’ünü etkileyen 5 ila 10 yıl içinde hastalarda bulantı, kusma, şiddetli karın ağrıları, göğüste sıkışmayla birlikte yaşam kalitesinde düşmeye, ileri derecede beslenme yetersizliği ile kilo yitirilmesine yol açan mühim bir sıhhat sorunudur. Midede şişkinlik, yiyecek sonrası bulantı, kusma, yiyecek sonrası şiddetli karın ağrısı olan her hastada gastroparezis ne olursa olsun akla gelmelidir, ona yönelik tanısal girişimler yapılmalıdır. Bu sayede erken tanı ile hastaların şikâyetleri ilaçlarla azaltılabilir, tedavi edilebilecek vakalar tespit edilebilir.” diye konuştu.